11 Ιουλίου 2012

Επιγραμματικές Σημειώσεις στα Ένδικα Μέσα

Της Χλόης Ιορδανίδου

Παραγραφή εν επιδικία = οψιγενής ισχυρισμός, προτείνεται παραδεκτά από εκαλούντα.
Ο εφεσίβλητος μπορεί έτσι κι αλλιώς να τον προβάλει λόγω 527 παρ. 1

Ne bis in idem, όμως, αν απορρίφθηκε το ένδικο μέσο για τυπικούς λόγους που θεραπεύονται και υπάρχει ακόμα προθεσμία, μπορεί να ξαναασκηθεί [τελεολογική ερμηνεία]

Αντέφεση που μετατρέπεται σε έφεση: τα κεφάλαια που θίγει ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ κατ’ ανάγκη να είναι ίδια/αμέσως συνεχόμενα με απαράδεκτη πρώτη έφεση

Πρόσθετοι λόγοι εφέσεως: αναγκαίως συνεχόμενα κεφάλαια είναι για παράδειγμα οι τόκοι

Αντικειμενική / υποκειμενική [ομοδικία] σώρευση αυτοτελών αγωγών
Αν η απόφαση είναι εν μέρει οριστική [κρατούσα] ασκείται έφεση, μόνο όμως σε οριστικώς κριθέντα κεφάλαια

Μεταβιβαστικό VS αρχή μη χειροτέρευσης θέσης διαδίκου
Κατ’ εξαίρεση ο δικαστής β’ βάθμιου εξετάζει...
            
...διαδικαστικές προϋποθέσεις και νόμω βάσιμο
 
Λόγοι έφεσης
1.       Σαφείς και ορισμένοι, αλλιώς αόριστοι και απαράδεκτοι
2.       «το δικαστήριο δεν εφάρμοσε σωστά το νόμο» = αόριστος λόγος
3.       «το δικαστήριο έπρεπε να απορρίψει την αγωγή» = αν δεν αναφέρει «ως νόμω/ουσία αβάσιμη …» αόριστος λόγος
4.       Εσφαλμένη εκτίμηση αποδείξεων = ορισμένος λόγος

Πρωτοβάθμιο δεν εξετάζει μία βάση => το δευτεροβάθμιο μπορεί να την εξετάσει αυτεπάγγελτα

Απόρριψη μίας βάσης και αποδοχή μιας άλλης: ο διάδικος, ακόμα κι αν του επιδικάστηκε το αίτημά του, θεωρείται εν μέρει νικητής και μπορεί να ασκήσει έφεση

Εφετείο ερευνά αυτεπαγγέλτως υλική αρμοδιότητα – η τοπική ερευνάται κατ’ ένσταση, εκτός κι αν πρόκειται για αποκλειστική δωσιδικία

Ο Α ασκεί έφεση κατά Β που έχει πεθάνει
ΛΑΜΠΡΟΥ: Α) Αν ο Α ήξερε το θάνατο του Β, απαράδεκτη έφεση
                                    Β) Αν αγνοούσε, αναβολή για κλήτευση καθολικών διαδόχων Α
ΑΠΟ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΣΙΑΛΑ:
Α άποψη) Έφεση κατά ανύπαρκτου = απαράδεκτη, αν αγνοούσε καλόπιστα: 
                                               επαναφορά πραγμάτων σε προηγούμενη κατάσταση
                                                Β άποψη) Αν εμφανίστηκαν οι καθολικοί διάδοχοι δεν είναι απαράδεκτη
                                                Γ άποψη) Πάντα παραδεκτή η έφεση – αποβιώσας και διάδοχοι είναι ενότητα

Αναγκαίοι ομόδικοι:
Απαραίτητη η άσκηση ενδίκου μέσου κατά όλων, αλλιώς απαράδεκτο
ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΟΜΟΔΙΚΙΑ: Αν ο ένας αναγκαίος ομόδικος ασκεί έφεση που δεν απευθύνει κατά ομοδίκου => προσεπίκλησή του => καθίσταται και χωρίς αυτή διάδικος. Δε χρειάζεται να απευθύνεται κατά αυτού [ερμηνεία ΑΠ στο 517 ΚΠολΔ] – Εξαίρεση: στη δίκη διανομής η έφεση είναι απαράδεκτη αν δεν απευθύνεται και κατά ομοδίκων εκκαλούντα
Οι αναγκαίοι ομόδικοι δεν ερημοδικούν γιατί αντιπροσωπεύει ο ένας τον άλλο

Απλή ομοδικία: ο ένας ομόδικος ασκεί έφεση => δεν απευθύνεται κατά ομοδίκων, εκτός αν η απόφαση περιέχει επιβλαβή διάταξη για εκκαλούντα υπέρ ενός από ομοδίκους

Αν εναγόμενοι συνδέονται με ομοειδείς υποχρεώσεις (πχ απόδοση δανείων) η απόφαση που διατάσσει αποδείξεις για τον ένα και κρίνει την αγωγή για τον άλλο είναι οριστική. Μη οριστική είναι σε περίπτωση ομοδικίας

Επικουρική σώρευση αγωγών σε α’ βαθμό από Α, έφεση αντιδίκου: ο Α μπορεί να προβάλλει ισχυρισμούς μόνο από τη βάση που μεταβίβασε ο αντίδικός του στο εφετείο 522 ΚΠολΔ

Αναψηλάφηση: «έγγραφα» του 544 παρ. 7 ΚΠολΔ είναι μόνο τα αποδεικτικά έγγραφα της δίκης, όχι έγγραφο μαρτυρίας, όχι δικαστικό τεκμήριο

Το εφετείο μπορεί να λάβει υπόψη του αυτεπάγγελτα καταχρηστικές (δεν ενέχουν άσκηση δικαιώματος, αλλ' εξαντλούνται στη συνδρομή πραγματικού γεγονότος, το οποίο εμποδίζει το επίδικο δικαίωμα του ενάγοντα να γεννηθεί ή το καταργεί μεταγενεστέρως) και αυτοτελείς ενστάσεις (γνήσιες ενστάσεις που στηρίζονται σε πραγματικό γεγονός) – όχι όμως μη αυτοτελείς (γνήσιες ενστάσεις που στηρίζονται σε ενοχικό ή εμπράγματο δικαίωμα) γιατί αποτελούν αυτοτελείς αιτήσεις παροχής έννομης προστασίας και πρέπει να υποβληθούν εκ νέου.

Οι καταχρηστικές και οι γνήσιες αυτοτελείς παράγουν δεδικασμένο. Αντίθετα,  ΔΕΝ παράγουν οι γνήσιες μη αυτοτελείς [330 ΚΠολΔ].

Ένσταση έλλειψης παθητικής νομιμοποίησης: αναφέρεται σε διαδικαστικές προϋποθέσεις, άρα αυτός που την επικαλείται δεν έχει το βάρος απόδειξής της – το βάρος το έχει ο αντίδικός του!

Αν το δικαστήριο απορρίψει μια ένσταση ουσιαστικού δικαίου ως νομικά εσφαλμένη: λόγος αναίρεσης 559 παρ. 1 ΚΠολΔ

Προσοχή στο άρθρο 47 ΚΠολΔ για την αναρμοδιότητα!!!!

Σε πρώτο βαθμό, στη δίκη μεταξύ Α και Β, προσεπικαλείται ο Α τον ασφαλιστή του, ο οποίος δεν παρίσταται. Δικαιούται να ασκήσει ο ασφαλιστής έφεση;
1η άποψη [Μητσόπουλος, Κονδύλης]: Η προσεπίκληση είναι παρεμπίπτουσα αγωγή που συνεκδικάζεται – ο τρίτος γίνεται διάδικος μόνο στη δική του δίκη – εφόσον δεν παρεμβαίνει στη δίκη Α – Β δεν καθίσταται διάδικος σε αυτή και άρα δεν ασκεί έφεση
2η άποψη [Μπέης]: Η προσεπίκληση έχει αποτελέσματα ασκήσεως αγωγής, άρα ο ασφαλιστής αποκτά ιδιότητα διαδίκου, άρα δικαιούται να ασκήσει έφεση

Έφεση πρέπει να απευθύνεται πάντα και κατά των παρεμβάντων. Για δικονομικό εγγυητή [ασφαλιστική]: μόνο αν άσκησε παρέμβαση μετά την προσεπίκληση πρέπει να απευθύνεται και κατά αυτού η έφεση

Αγωγή κατά ομόρρυθμης: ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΦΕΣΗΣ Ο ΟΜΟΡΡΥΘΜΟΣ ΕΤΑΙΡΟΣ

Ο δανειστής διαδίκου δε νομιμοποιείται να ασκήσει έφεση. Το 72 ΚΠολΔ εφαρμόζεται σε περιουσιακά δικαιώματα, ενώ η έφεση δεν είναι περιουσιακό δικαίωμα

Επίδοση σε δικηγόρο και καθυστερημένη γνώση διαδίκου: η προθεσμία εφέσεως αρχίζει από την επίδοση στον αντίκλητο, παρά την άγνοια του διαδίκου

Έφεση ως προς ουσία απόφασης από Α και αντέφεση ως προς δικαστική δαπάνη από Β: ζήτημα 193 ΚΠολΔ

Παραδεκτή η αντέφεση, συνέχεται αναγκαίως

Αν ασκηθούν από δύο διαδίκους αντίθετες εφέσεις και η μία εξ αυτών είναι εκπρόθεσμη, μπορεί αυτή να ισχύσει ως αντέφεση, αρκεί α) να αναφέρεται στα κεφάλαια της απόφασης που προσβάλλονται με την έφεση ή σε εκείνα που συνέχονται αναγκαίως με αυτά και β) να κοινοποιηθεί στον εκκαλούντα 30 μέρες πριν τη συζήτηση της εφέσεως

Αγωγή και ανταγωγή: έφεση για την αγωγή => η ανταγωγή δεν εξετάζεται, ΕΚΤΟΣ ΑΝ ασκήθηκε με την αίρεση παραδοχής αγωγής

Αγωγή με δύο βάσεις: έφεση ως προς μία βάση => αν η άλλη βάση απορρίφθηκε, δεν μπορεί να εξεταστεί από εφετείο / αν όμως δεν εξετάστηκε καν, την εξετάζει το εφετείο

Αγωγή και ανταγωγή: έφεση για την αγωγή => η ανταγωγή δεν συνέχεται αναγκαίως με την έφεση άρα δεν μπορεί να θιχτεί με πρόσθετους λόγους εφέσεως [κι αυτό γιατί εισάγει ιδιαίτερο αντικείμενο δίκης]

457 παρ. 2 ΚΠολΔ: δεν μπορεί να αμφισβητηθεί η γνησιότητα του εγγράφου στην κατ’ έφεση δίκη

Στην περίπτωση απόρριψης έφεσης ως εκπρόθεσης, η προθεσμία άσκησης αναίρεσης κατά της πρωτόδικης απόφασης αρχίζει από την πάροδο της προθεσμίας άσκησης εφέσεως και όχι από επίδοση απορριπτικής απόφασης εφετείου

559 παρ. 20 ΚΠολΔ: αναφέρεται στα αποδεικτικά έγγραφα και όχι στα διαδικαστικά [πχ πρακτικά δικαστηρίου]
559 παρ. 8 ΚΠολΔ: πράγματα είναι οι αυτοτελείς πραγματικοί ισχυρισμοί, οι θεμελιωτικοί ή καταλυτικοί της αγωγής, ένστασης, αντένστασης και επαντένστασης

Εκδικάζεται υπόθεση με διατάξεις για μικροδιαφορές εσφαλμένα [δεν υπόκεινται σε έφεση οι μικροδιαφορές]. Επιτρέπεται η άσκηση έφεσης; Ναι, εφόσον μπορεί να στηριχθεί στον κανόνα με τον οποίο λαθεμένα εκδόθηκε η απόφαση ή στον κανόνα με τον οποίο έπρεπε να εκδοθεί.

Το δικαστήριο δε λαμβάνει υπόψη την παραγραφή!

Ενδιαφέρον είναι το αρ. 537 ΚΠολΔ, για το οποίο πολλά λέγονται.
     
      Έστω λοιπόν ότι ο ένας ομόδικος δεν άσκησε έφεση και ο άλλος άσκησε:
1.       Ο Μπέης λέει ότι αν ο ένας ομόδικος αφήσει να περάσει η προθεσμία άσκησης έφεσης χωρίς να κάνει τίποτα, ουσιαστικά αποδέχεται την απόφαση, κι άρα δεν εφαρμόζεται σ’ αυτόν το 537 ΚΠολΔ.

2.       Η νομολογία ζητάει τα εξής, για την εφαρμογή του άρθρου: α) να είναι αποδεδειγμένη η μη αποδοχή της απόφασης, β) να περιλαμβάνει η απόφαση του εφετείου ρητή διάταξη με την οποία να επεκτείνει της ισχύ της και στους ομόδικους που δεν άσκησαν έφεση και γ) να συμμετέχουν ενεργά οι μη εκκαλέσαντες την πρωτόδικη απόφαση ομόδικοι στην ανοιγείσα ενώπιον του εφετείου δίκη πχ με προσεπίκληση

3.       Το άρθρο αυτό εφαρμόζεται όχι μόνο όταν ένας ομόδικος δεν άσκησε έφεση αλλά και όταν παραιτήθηκε από έφεση ή απορρίφθηκε αυτή για τυπικό λόγο

Το εφετείο μπορεί πάντα να εξετάσει αυτεπάγγελτα το νόμω βάσιμο

3 σχόλια:

  1. Πολυ χρησιμες και ουσιωδεις μου φαινονται οι συγκεκριμενες σημειωσεις σου ....μπραβο,προσωπικα με βοηθανε πολυ με τη διατυπωση που εχουν...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σημειώσεις από τα πρακτικά Καλογιάννη, σωστά;
    Καλό θα ήταν να ανφέρεται η πηγή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Εχείς πολύ πλάκα Λάμπρο!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Ψάχνεις και την πήγη!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή