Σχετικά με τα SOS στο Γενικό Μέρος του Εμπορικού Δικαίου

 Του Παναγιώτη Τσιάλα

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Στο Εμπορικό Δίκαιο δεν ήμουνα και πολύ δυνατός γιατί δεν μου άρεσε. Δεν υπάρχει όμως αμφιβολία ότι από το βιβλίο του Περάκη θα πρέπει να διαβάσετε πολύ καλά το περιεχόμενο της κάθε εμπορικής πράξης ώστε να μπορείτε να το παρουσιάσετε και να το συγκρίνετε αν σας ζητηθεί (π.χ. αγορά προς μεταπώληση, επιχείρηση προμήθειας, παραγγελία, πρακτορεία, μεσιτεία, μεταφορά κλπ). Συνήθως ρωτάνε...

...ένα ζεύγος εμπορικών πράξεων και ζητάνε να εντοπισθούν οι διαφορές και οι ομοιότητές τους.

Επίσης: Σχεδόν πάντα έχουν κάποιες ερωτήσεις τύπου "σωστό - λάθος: αιτιολογήστε". Εκεί θα προσπαθήσουν να ελέγξουν αν γνωρίζετε ποιές πράξεις είναι εμπορικές και ποιός θεωρείται έμπορος.

Παραδείγματα:

- Είναι έμπορος ο λαθρέμπορος;

- Είναι έμπορος εκείνος που εκμισθώνει συστηματικά ΑΚΙΝΗΤΑ;

- Είναι εμπορική πράξη η εγγύηση ενός εμπορικού χρέους;

- Είναι εμπορική πράξη η αγορά ενός αυτοκινήτου όταν ο αγοραστής είναι έμπορος;

- Είναι έμπορος ο λαχειοπώής της γειτονιάς;


ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΚΑΛΑ τί πάει να πει:

1) εμπορική πράξη/έμπορος κατά το τυπικό σύστημα VS εμπορική πράξη/έμπορος  κατά το ουσιαστικό σύστημα

και

2) εμπορική πράξη εξ υποκειμένου VS εμπορική πράξη εξ αντικειμένου

3) τεκμήριο της εμπορικότητας

Όταν λέω ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΚΑΛΑ δεν αστειεύομαι. Όχι μαλακίες στο συγκεκριμένο ζήτημα.

Εξ άλλου, κατά τη γνώμη μου το πλέον σημαντικό σκέλος (ιδίως για πρακτικό), αν και όχι το πλέον επικίνδυνο, είναι εκείνο που αναφέρεται:

α) Στις συνέπειες του χαρακτηρισμού μιας πράξης ως εμπορικής (εμπορικό χρέος)

β) Στις συνέπειες της εμπορικής ιδιότητας (έμπορος)

γ) Στις συνέπειες της ταυτόχρονης συνδρομής της εμπορικότητας ενός χρέους και της εμπορικής ιδιότητας

Παραθέτω σύντομο πρακτικό με τη λύση του για να δείξω τί εννοώ:

Πρακτικό: Ο μεσίτης ακινήτων Α δανείζεται χρήματα από τον Β, προκειμένου να μισθώσει ένα γραφείο, για να ασκεί το επάγγελμά του και προκειμένου να αγοράσει σχετικό εξοπλισμό. Μη εισπράττοντας το δάνειο στη λήξη του, ο Β ζητά να καταδικαστεί ο Α να του καταβάλει και με προσωπική κράτηση. Έχει δίκιο ο Β; 

Απάντηση (ενδεικτική):

Δύο τινά πρέπει να συμβαίνουν για να έχει δίκιο ο Β (η προσωποκράτηση μπορεί να επιβληθεί αν συντρέχουν σωρευτικά δύο προϋποθέσεις):

•    Ο Α πρέπει να είναι έμπορος (εμπορική ιδιότητα)

•    Το χρέος του Α πρέπει να είναι εμπορικό (να έχει δημιουργηθεί από εμπορική πράξη)

Ο Α ασκεί τη μεσιτεία κατά σύνηθες επάγγελμα, άρα είναι έμπορος. Εξ άλλου η επιχείρηση μεσιτείας είναι εμπορική πράξη, ακόμη και αν αφορά σε ακίνητα. Από την άλλη μεριά, αφού ο Α είναι έμπορος, κάθε πράξη του τεκμαίρεται εμπορική άρα και η πράξη του δανεισμού. Ένας άλλος τρόπος να δείξουμε ότι το χρέος είναι εμπορικό, είναι να πούμε ότι η σύμβαση δανείου που συνήψε ο Α μετατρέπεται από αστική σε εμπορική πράξη, επειδή ο Α προέβη σε αυτήν χάριν του εμπορίου του (παράγωγα εξ υποκειμένου εμπορική). Τρίτος τρόπος να αποδείξουμε ότι το χρέος είναι εμπορικό είναι να βγάλουμε εμπορικές τις πράξεις μίσθωσης γραφείου και αγοράς εξοπλισμού, και εν συνεχεία να πούμε ότι η σύμβαση δανείου είναι παρεπόμενη αυτών των εμπορικών πράξεων (παράγωγα εξ αντικειμένου εμπορική πράξη). Από τους τρεις αυτούς τρόπους, πρέπει να προτιμηθεί ο δεύτερος σε συνδυασμό με τον πρώτο (ο πρώτος αφορά τον τρόπο απόδειξης του δεύτερου), τουλάχιστον για τις περιπτώσεις που –όπως στο παράδειγμά μας- έχουμε ήδη αποδείξει (με τη βοήθεια του τεκμηρίου) ότι εκείνος που ενήργησε την σχετική πράξη είναι έμπορος.


Τέλος, μην διανοηθείτε να υποτιμήσετε:

α) Τον εμπορικό αντιπρόσωπο

β) Το διανομέα

γ) Τον παραγγελιοδοχικό αντιπρόσωπο

δ) Τον franchisee

ΑΥΤΑ ΠΕΦΤΟΥΝΕ! (ιδίως τα δύο πρώτα βοηθητικά του εμπόρου πρόσωπα). Άλλωστε μπορεί κάλλιστα να ερωτηθείτε σχετικά με το αν οι παραπάνω είναι έμποροι (εννοώ στο σωστό λάθος). 

ΚΑΤΑ ΤΑ ΑΛΛΑ: Μην δώσετε μεγάλη σημασία στα λογιστικά βιβλία (express διάβασμα ή και μη διάβασμα στα πολύ εξεζητημένα), ούτε βεβαίως στην ιστορία του εμπορικου δικαίου. Οι πηγές έχουν λίγο μεγαλύτερο ενδιαφέρον, οπότε χαζέψτε τις λίγο.

Ελπίζω να σας βοήθησα.Π.Τ.