Του Κωνσταντίνου Καούρα
To Πανεπιστήμιο
Το Campus
Σε μία προσφάτως αναπλασθείσα πανεπιστημιούπολη στο προάστειο Westend της Φρανκφούρτης εκτείνονται οι εγκαταστάσεις των σχολών κοινωνικών, νομικών και οικονομικών επιστημών του Πανεπιστημίου Goethe. Η πανεπιστημιούπολη –περίπου 10 λεπτά με τα ΜΜΜ από το κέντρο της πόλης- υποδέχεται τους φοιτητές με το ιστορικά φορτισμένο και επιβλητικό κτήριο «IG Farben» –πρώην εργοστάσιο χημικών επί ναζιστικού καθεστώτος-, το οποίο μαζί με τις καλλιτεχνικές παρεμβάσεις στον περίγυρό του συνιστά ζωντανή πραγματεία της ιστορικής πορείας της Γερμανίας, αλλά και της ίδιας της ανθρωπότητας. Διασχίζοντάς το οδηγούμαστε στο δεύτερο κατά σειρά κτηριακό συγκρότημα της πανεπιστημιούπολης, το λεγόμενο «Casino», εντός του οποίου στεγάζεται η «Mensa», ελληνιστί η εστία της πανεπιστημιούπολης. Εκεί κάθε μεσημέρι, από τις 12 περίπου, προσφέρεται «σπιτικό φαγητό» –σούπες, ψητά, μαγειρευτά, vegetarian menus, φρούτα, λαχανικά, γλυκά και ροφήματα- σε εξαιρετικά προσιτές τιμές με την επίδειξη της φοιτητικής ταυτότητας. Ενδεικτικά, πάντα, οι τιμές κυμαίνονται από 3 ευρώ για ένα πλήρες γεύμα ενός πιάτου έως και 6-7, το πολύ, ευρώ για ένα γεύμα με κυρίως πιάτο, ορεκτικό, γλυκό και ρόφημα. Η εσωτερική αίθουσα της εστίας είναι αρκετά ευρύχωρη και ευήλια, ενώ όποτε το επιτρέπουν έστω κι ελάχιστα οι καιρικές συνθήκες, οι φοιτητές καταφεύγουν στο προαύλιο, όπου και γευματίζουν σε παρέες γύρω από τραπέζια κατασκήνωσης. Με άξονα το «άγαλμα της γνώσης», το οποίο και κοσμεί την «πλατεία» της κατάφυτης πανεπιστημιούπολης, διαρθρώνονται τα υπόλοιπα κτήρια του πανεπιστημίου, τα οποία στεγάζουν τις επιμέρους σχολές μαζί με τις βιβλιοθήκες και τα «ανοιχτά» αμφιθέατρα. Δεσπόζουσα θέση στο campus, αν και μινιμαλιστικό ως κτήριο, κατέχει το « The House of Finance», το κτήριο των Οικονομικών Επιστημών, τόσο λόγω του άρρηκτα συνδεδεμένου με την πόλη αντικειμένου του όσο και λόγω της μεγάλης διεθνούς του φήμης. Κάποια εκ των μαθημάτων Ιδιωτικού ή Οικονομικού Δικαίου μπορεί να γίνονται σ’ αυτό, καθώς θεωρείται ως αντικείμενο έρευνάς του ο κλάδος «Law & Finance», ενώ πολύ συχνά μπορεί να δείτε Έλληνες μεταπτυχιακούς ή διδακτορικούς φοιτητές κατά τη διάρκεια κάποιου διαλείμματος στην είσοδό του –θα ‘ναι ένα απρόσμενο ελληνικό άκουσμα!-. Δε λείπουν, μάλιστα, κι οι φορές που αμέριμνοι πάλι θα βρεθείτε μπροστά σε κάποια ομιλία σημαίνοντος παράγοντα της οικονομικής ή πολιτικής ζωής, όπως του George Soros ή του Peer Steinbrück, σε κάποιο αμφιθέατρο του campus. Το ακριβώς όπισθεν του «House of Finance»κτήριο είναι και το κτήριο των Νομικών & Οικονομικών Επιστημών, το δικό μας δηλαδή κτήριο, αν και όχι τουλάχιστον εξωτερικά όμοιο με το δικό μας. Όπως όλα τα υπόλοιπα ακαδημαικά κτήρια του campus, έτσι και αυτό, άρχισε να κατασκευάζεται το 2008, ενώ παραδόθηκε προς χρήση των φοιτητών το χειμερινό εξάμηνο του 2012 (!). Υπερσύγχρονο και eco-friendly ως εγκατάσταση, αλλά αποπνέοντας ταυτόχρονα μία αίσθηση λιτότητας, το κτήριο «Rechtsundwirtschaftswissenschaften» θ’ αποτελέσει το κέντρο δράσης σας στο campus τόσο με τις αίθουσες διδασκαλίας του όσο και με τη βιβλιοθήκη του. Ειδικά γι΄αυτήν τη βιβλιοθήκη αξίζει ίσως να γίνει η πιο υποκειμενική, αλλά και αντικειμενικά δικαιολογημένη, αναφορά. Σ’ αυτήν χαιρόμουν πραγματικά να περνώ ακόμα και τον ελεύθερο χρόνο μου περιεργαζόμενος διαφόρους τίτλους βιβλίων, «σερφάροντας» στο ίντερνετ και «σκαιπάροντας» σε ειδικά ηχομονωμένη αίθουσα –προορισμένη για ομαδικές εργασίες-, παρατηρώντας και συγκρίνοντας τον γερμανικό με τον ελληνικό φοιτητόκοσμο. Αυτά εν καιρώ ειρήνης. Την εξεταστική περίοδο και λίγο νωρίτερα, η βιβλιοθήκη έγινε το δεύτερο σπίτι μου συνδυάζοντας διάβασμα και χαλάρωση με φίλους κι αγνώστους. Αυτό που σε κάθε περίπτωση μ’ έκανε να την αγαπήσω τόσο ήταν αυτό το αίσθημα του ανήκειν, που μου προσέφερε το περιβάλλον της. Σ’ έναν χώρο μεγάλο κι «ανοιχτό» -διαυγή, με ορίζοντες- με γραφεία μελέτης σε διάφορους σχηματισμούς και με ποικίλλες ανέσεις –Η/Υ, ατομικές λάμπες, φωτοτυπικά μηχανήματα, μηχανήματα με snacks-, σχεδόν όλοι οι φοιτητές προτιμούσαν να διαβάζουν και μπορούσαν να συναναστραφούν ο ένας τον άλλον, ακόμα και σε μία τόσο αγχωτική περίοδο, όπως αυτή της εξεταστικής. Για την ακρίβεια, η βιβλιοθήκη ήταν το κέντρο της φοιτητικής ζωής της Νομικής Σχολής και σίγουρα ο πυρήνας κάθε πανεπιστημίου, που –κατά το κλισέ- σέβεται τον εαυτό του. Σε μία γρήγορη σύγκριση ίσως είναι κι αυτό που κυρίως ελλείπει από το ελληνικό πανεπιστήμιο.
Η ακαδημαϊκή ζωή
Αν και όχι μέσα στις πρώτες θέσεις των καλύτερων γερμανικών πανεπιστημίων, το Goethe Universität Frankfurt am Main φημίζεται για τις οικονομικοδικαιικές του σπουδές, το υπερσύγχρονο campus και το πολυπολιτισμικό φοιτητικό του δυναμικό. Αν και σε επίπεδο Erasmus ελάχιστα –πρέπει ν’- ενδιαφέρει το ranking του πανεπιστημίου υποδοχής, εντούτοις η προσωπική μου εμπειρία έδειξε ότι τόσο οι καθηγητές όσο και το πρόγραμμα σπουδών του εν λόγω πανεπιστημίου είναι εξαιρετικά καλού επιπέδου.
Κατ’ αρχάς, το πρόγραμμα σπουδών είναι διαρθρωμένο κατά τρόπο παρόμοιο με το δικό μας. Τα πρώτα πέντε εξάμηνα περιλαμβάνουν υποχρεωτικά μαθήματα («κορμού»), ενώ τα τελευταία τρία μαθήματα εμβάθυνσης ή βαρύτητας –τα δικά μας υποχρεωτικής/ελεύθερης επιλογής και σεμινάρια. Η μεγαλύτερη, αλλά ίσως και πιο εύκολη, δεξαμενή άντλησης μαθημάτων προς αντιστοίχιση είναι –παραδόξως ή μη- τα μαθήματα των τελευταίων τριών εξαμήνων. Οι παραδόσεις εδώ γίνονται σε ολιγομελή τμήματα με υποχρεωτική ή μη την προεγγραφή σ’ αυτά και εκτείνεται σε μια πιο περιορισμένη ύλη. Η εξέταση στην περίπτωση των ερασμιακών φοιτητών είναι κατ’ αρχήν προφορική σε ιδιαίτερη γι’ αυτούς μέρα, κατόπιν συνεννόησης των φοιτητών μεταξύ τους και με τον διδάσκοντα καθηγητή. Η παρακολούθηση στα μαθήματα αυτά, αν και δεν είναι υποχρεωτική, συνιστάται για την καλύτερη εξοικείωση με την ιδιαίτερη νομική ορολογία του κάθε μαθήματος και φυσικά για την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εξάσκηση –σε ακουστικό τουλάχιστον επίπεδο- της γερμανικής γλώσσας. Τα μαθήματα «κορμού», απ’ την άλλη, γίνονται σε αμφιθέατρα και εδώ η ύλη είναι αρκετά εκτενέστερη. Βέβαια πάντα υπάρχει η δυνατότητα συνεννόησης με τον εκάστοτε διδάσκοντα, έτσι ώστε είτε η εξέταση να είναι προφορική σε πολύ συγκεκριμένη ύλη είτε ν’ αντικατασταθεί με κάποια γραπτή εργασία. Σε γενικές γραμμές, η διαμόρφωση του «learning agreement» είναι καλό να γίνει σε δύο στάδια, ένα –αναγκαστικό- πριν το Erasmus κι ένα προς το τέλος του. Η προεπιλογή συνιστάται να γίνει με βάση τόσο τα αντικείμενα μεγαλύτερου ενδιαφέροντος για τον καθένα (υπάρχει αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών του κάθε εξαμήνου με ώρες διεξαγωγής και σύντομη περιγραφή του κάθε μαθήματος) όσο και τις δυνατότητες αντιστοίχισης. Ως προς τις τελευταίες το ενδιαφέρον εστιάζεται τόσο στα ελλείποντα –με βάση τον κύκλο παρακολούθησης του καθενός- μαθήματα όσο και σε μαθήματα, που αντιστοιχίζονται θεματικά και ει δυνατόν μονομιάς με τα μαθήματα του ελληνικού προγράμματος σπουδών. Όσον αφορά την αναθεώρηση του «learning agreement», αυτή μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή πριν τη διενέργεια εξετάσεων με μία επίσκεψη στην υπεύθυνη αλλοδαπών φοιτητών της Νομικής, Latavra Shukvani, και στο «International Office» του πανεπιστημίου, απ’ όπου και στέλνεται πίσω στην Αθήνα για έγκριση. Στο σημείο αυτό αξίζει να γίνει μια ειδική αναφορά στην L. Shukvani, η οποία μπορεί να σταθεί αρκετά βοηθητική σε οποιαδήποτε απορία ή ανακύπτον πρόβλημα σχετικά με τις σπουδές στο Goethe Uni.
Οι παραδόσεις των μαθημάτων γίνονται κατ’αρχήν μία φορά τη βδομάδα για δύο ή τρεις ώρες και με τη χρήση κωδικοποιημένων διαφανειών (slights), οι οποίες και αναρτώνται στο διαδίκτυο. Η δυνατότητα πρόσβασης στο internet είναι αρκετά χρήσιμη για την απευθείας μετάφραση άγνωστων λέξεων και βοηθά στο να παρακολουθηθεί η ροή και η θεματολογία του μαθήματος. Μπροστά στον καταιγιστικό ρυθμό παράδοσης του καθηγητή, η επιμονή και η συγκράτηση «λέξεων-κλειδιών» του μαθήματος είναι αυτή που βοηθά την κατανόηση. Το μάθημα γίνεται κατά τον ελληνικό κυρίως τρόπο, δηλαδή με καθ’ έδρας παράδοση της βασικής ύλης και περιορισμένη συμμετοχή με ερωτήσεις ή κάποιο διάλογο. Το επίπεδο των φοιτητών είναι, σύμφωνα πάντα με την προσωπική μου εμπειρία, ανάλογο, αν όχι ελαφρώς κατώτερο, του ελληνικού, το ίδιο και η εμβάθυνση της ύλης. Η χρήση διδακτικού εγχειριδίου είναι κατ’αρχήν προαιρετική, καθώς ακόμα και για τις εξετάσεις πολλές φορές αρκεί η προσεκτική ανάγνωση των προσωπικών σημειώσεων και των αναρτημένων slights.
Η κλίμακα βαθμολόγησης είναι εδώ εντελώς διαφορετική. Με άριστα το «18» και βάση το «4», καλός βαθμός θεωρείται ο άνω του «10». Στη βαθμολόγησή τους οι καθηγητές είναι αρκετά επιεικείς, χωρίς επ’ουδενί να «χαρίζονται». Ιδιαίτερα προσεκτικός πρέπει να ‘ναι κανείς, όταν θα χρειαστεί ν’ αντιστοιχίσει το βαθμό του κατά την επιστροφή, καθώς οι περισσότεροι καθηγητές αγνοούν τη διαφορετική αυτή κλίμακα και υποτιμούν συνήθως τη βαθμολογία. Ένας πίνακας αντιστοίχισης είναι χρήσιμος για την αποφυγή ενός τέτοιου ενδεχομένου.
Η εξοικείωση με τα Γερμανικά δεν είναι πάντα εύκολη μόνο δια της καθημερινής τριβής. Οι ερασμίτες μιλάνε πολλά Αγγλικά μεταξύ τους και οι ευκαιρίες να τα εξασκήσει κανείς δεν είναι πολλές. Μέχρι το τέλος του εξαμήνου, πάντως, το επίπεδο βελτιώνεται φυσικά και είναι κανείς έτοιμος σε γενικές γραμμές ν’ ανταπεξέλθει στις εξετάσεις. Αυτό ισχύει εν πολλοίς και γιατί η εκμάθηση μόνον της ορολογίας σε μία σχολή, όπως η Νομική, σε μεγάλο βαθμό επαρκεί. Στο πανεπιστήμιο, πάντως, λειτουργούν κάποια τμήματα εκμάθησης της γλώσσας σε διάφορα επίπεδα, τα οποία, όμως, όπως με πληροφόρησαν τα παιδιά, δεν είναι εξαιρετικά βοηθητικά. Πέρα απ’ αυτά, υπάρχουν και «Sprachzentren» εκτός πανεπιστημίου, τα οποία προσφέρουν εντατικά ή χαλαρά μαθήματα γερμανικής γλώσσας σε αλλοδαπούς. Αν και δεν είναι πάντα απαραίτητα, αποτελούν μία πιθανή επιλογή.
Η ζωή στην πόλη
Η Φρανκφούρτη είναι η 5η μεγαλύτερη πόλη της Γερμανίας –με 700.000 κατοίκους-, σημαντικό οικονομικό της κέντρο (εξου και η παρουσία ουρανοξυστών στο κέντρο της) και συνάμα μία παραδόξως ήσυχη και συγκεντρωμένη πόλη, μ’ έναν εμπορικό πεζόδρομο, την «Zeil», και έναν ποταμό-παρακλάδι του Ρήνου, τον «Main», να την διασχίζουν. Επί της νότιας όχθης του, μάλιστα, βρίσκεται η «Museumsopfer», η «όχθη των μουσείων», στην οποία και παρατάσσονται αρκετά διεθνούς φήμης –πολλά αμφίβολου ενδιαφέροντος- μουσεία. Η πόλη γενικά δεν έχει αξιόλογο ιστορικό κέντρο, καθώς αυτό βομβαρδίστηκε κατά την διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, και συνιστά κατά κύριο λόγο πρόσμιξη ανακατασκευασθέντων κτηρίων με ουρανοξύστες. Εν ολίγοις, μην περιμένετε την ιστορική αίγλη του κέντρου άλλων δυτικοευρωπαϊκών πόλεων στην Φρανκφούρτη. Εντούτοις, θα χαρείτε –κατά έναν περίεργο τρόπο- να συνδέσετε την καθημερινότητά σας με το κέντρο της τόσο λόγω του γενικά υψηλού βιοτικού επιπέδου των κατοίκων της όσο και λόγω των ανοιχτών δημόσιων χώρων της (πάρκα, πεζόδρομοι). Κατά τα λοιπά, είναι μία έντονα πολυπολιτισμική πόλη –μόλις το 60% των κατοίκων της είναι γερμανικής καταγωγής-, αρκετά «γιαπίστικη» στη βιτρίνα της -«ψαγμένα» σημεία υπάρχουν, αλλά πρέπει να τα βρείτε- και σχετικά νεανική –αν και μη τυπικά φοιτητική-. Ξακουστή συνοικία για outgoing είναι το προκάτ-τουριστικό «Sachsenhausen», στο οποίο θα σας συνιστούσα να περάσετε τις πρώτες, αλλά –προς θεού- όχι όλες σας τις βραδιές. Όπως και να ΄χει, πάντως, η ερασμίτικη ζωή (συν)διαμορφώνεται με άλλους ερασμίτες, οπότε και κάθε μέρος μπορεί ν’ αποκτήσει μια εντελώς διαφορετική διάσταση.
Το κόστος ζωής στην πόλη είναι γενικά υψηλό, αλλά αυτό δεν ισχύει αναγκαστικά για έναν ερασμίτη. Ενώ δηλαδή η έξοδος σε κάποιο από τα μαγαζιά ή εστιατόρια της πόλης μπορεί να φανεί ακριβή, τα καθημερινά έξοδα δεν είναι απαραίτητα πολλά. Τα γερμανικά supermarkets χωρίζονται σε πολυτελείας (π.χ. «REWE») και πρώτης ανάγκης (π.χ. «PENNY», «ALDY»). Τα δεύτερα έχουν κατά κανόνα χαμηλές τιμές –χαμηλότερες και απ’ την Ελλάδα- και βασικής ποιότητας προϊόντα, ενώ τα πρώτα έχουν πιο εξεζητημένα προϊόντα σε υψηλότερες τιμές. Ακόμα και στα πρώτα όμως υπάρχει πάντα μία «ταμπέλα» βασικών αγαθών σε τιμές-προσφοράς. Το δωμάτιο σε μία εστία, τώρα, ανάλογα με τις προδιαγραφές του, μπορεί να στοιχίζει 200-300 ευρώ το μήνα, ενώ σ’ ένα διαμέρισμα η τιμή του φτάνει και τα 500-550 ευρώ. Παρενθετικά αναφέρω ότι η εύρεση ενός (καλού) δωματίου σε εστία είναι υπόθεση έγκαιρης προεργασίας και αρκετής τύχης. Καλό θα είναι να εξεταστούν προσεκτικά οι προδιαγραφές των εστιών και των διαθέσιμων δωματίων τους και να μπουν σε μία σειρά προτεραιότητας οι επιλογές σας. Καλή περίπτωση εστίας και κοντινή στο campus του πανεπιστημίου είναι η «Ginnheimer Landstrasse 40 & 42». Σε περίπτωση που δεν καταφέρετε ν’ εξασφαλίσετε μέχρι τη στιγμή της αναχώρησής σας κάποιο δωμάτιο σε εστία, καλό θα ήταν να μπείτε σε κάποιο από τα sites συγκατοίκησης και να προκρατήσετε κάποιο δωμάτιο κατόπιν συνεννόησης με τον υποψήφιο συγκάτοικο και τον ιδιοκτήτη. Πολλές φορές, βέβαια, ελευθερώνονται δωμάτια από τις εστίες ακόμα και λίγο πριν την έναρξη του εξαμήνου, οπότε μπορείτε να το ξανασκεφτείτε λίγο πριν ή αφού φτάσετε εκεί.
Οι μετακινήσεις στην Φρανκφούρτη είναι –χωρίς υπερβολή- ένας παράδεισος. Τραμ, μετρό, λεωφορεία συντονίζονται σ’ ένα άρτιο πρόγραμμα, όπου πάντα ξέρεις την ώρα άφιξής τους και έχεις εύχερους τους μεταξύ τους συνδυασμούς. Όλες σου οι μετακινήσεις, μάλιστα, εντός του εξαμήνου καλύπτονται από το φοιτητικό σου πάσο, για το οποίο και πληρώνεις στην έναρξη του εξαμήνου γύρω στα 270 ευρώ. Το πάσο δεν έχει ισχύ μόνο για τις εντός Φρανκφούρτης μετακινήσεις, αλλά και για όλες τις μετακινήσεις –με τραίνο- εντός του κρατιδίου του Hessen.
Τέλος, η Φρανκφούρτη είναι γεωγραφικά τοποθετημένη σχεδόν στο κέντρο της Γερμανίας και αρκετά κοντά στη Γαλλία. Αυτό πρακτικά σημαίνει, ότι τα ταξίδια στο εσωτερικό της Γερμανίας, αλλά και σε περιοχές της γειτονικής Γαλλίας γίνονται ευκολότερα. Είτε με τραίνο είτε με λεωφορείο μπορείς να βρεθείς σ’ οποιαδήποτε πόλη της Γερμανίας σε διάστημα από 4 έως 7 ώρες. Επειδή, όμως, τα φημιστά «γρήγορα» τραίνα είναι αρκετά ακριβά είτε συνηθίζεται ν’ αγοράζεις ένα εισιτήριο των 5 ατόμων για όλο το Σαββατοκύριακο («Schönes-Wochenende-Ticket»), με το οποίο μπορείς να ταξιδέψεις μόνο με τα «αργά», είτε ταξιδεύεις με κάποιο εξίσου αργό –και άβολο- λεωφορείο. Η τιμή του aller retour, όμως, μπορεί να είναι μονοψήφια (!).
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
To Πανεπιστήμιο
Το Campus
Σε μία προσφάτως αναπλασθείσα πανεπιστημιούπολη στο προάστειο Westend της Φρανκφούρτης εκτείνονται οι εγκαταστάσεις των σχολών κοινωνικών, νομικών και οικονομικών επιστημών του Πανεπιστημίου Goethe. Η πανεπιστημιούπολη –περίπου 10 λεπτά με τα ΜΜΜ από το κέντρο της πόλης- υποδέχεται τους φοιτητές με το ιστορικά φορτισμένο και επιβλητικό κτήριο «IG Farben» –πρώην εργοστάσιο χημικών επί ναζιστικού καθεστώτος-, το οποίο μαζί με τις καλλιτεχνικές παρεμβάσεις στον περίγυρό του συνιστά ζωντανή πραγματεία της ιστορικής πορείας της Γερμανίας, αλλά και της ίδιας της ανθρωπότητας. Διασχίζοντάς το οδηγούμαστε στο δεύτερο κατά σειρά κτηριακό συγκρότημα της πανεπιστημιούπολης, το λεγόμενο «Casino», εντός του οποίου στεγάζεται η «Mensa», ελληνιστί η εστία της πανεπιστημιούπολης. Εκεί κάθε μεσημέρι, από τις 12 περίπου, προσφέρεται «σπιτικό φαγητό» –σούπες, ψητά, μαγειρευτά, vegetarian menus, φρούτα, λαχανικά, γλυκά και ροφήματα- σε εξαιρετικά προσιτές τιμές με την επίδειξη της φοιτητικής ταυτότητας. Ενδεικτικά, πάντα, οι τιμές κυμαίνονται από 3 ευρώ για ένα πλήρες γεύμα ενός πιάτου έως και 6-7, το πολύ, ευρώ για ένα γεύμα με κυρίως πιάτο, ορεκτικό, γλυκό και ρόφημα. Η εσωτερική αίθουσα της εστίας είναι αρκετά ευρύχωρη και ευήλια, ενώ όποτε το επιτρέπουν έστω κι ελάχιστα οι καιρικές συνθήκες, οι φοιτητές καταφεύγουν στο προαύλιο, όπου και γευματίζουν σε παρέες γύρω από τραπέζια κατασκήνωσης. Με άξονα το «άγαλμα της γνώσης», το οποίο και κοσμεί την «πλατεία» της κατάφυτης πανεπιστημιούπολης, διαρθρώνονται τα υπόλοιπα κτήρια του πανεπιστημίου, τα οποία στεγάζουν τις επιμέρους σχολές μαζί με τις βιβλιοθήκες και τα «ανοιχτά» αμφιθέατρα. Δεσπόζουσα θέση στο campus, αν και μινιμαλιστικό ως κτήριο, κατέχει το « The House of Finance», το κτήριο των Οικονομικών Επιστημών, τόσο λόγω του άρρηκτα συνδεδεμένου με την πόλη αντικειμένου του όσο και λόγω της μεγάλης διεθνούς του φήμης. Κάποια εκ των μαθημάτων Ιδιωτικού ή Οικονομικού Δικαίου μπορεί να γίνονται σ’ αυτό, καθώς θεωρείται ως αντικείμενο έρευνάς του ο κλάδος «Law & Finance», ενώ πολύ συχνά μπορεί να δείτε Έλληνες μεταπτυχιακούς ή διδακτορικούς φοιτητές κατά τη διάρκεια κάποιου διαλείμματος στην είσοδό του –θα ‘ναι ένα απρόσμενο ελληνικό άκουσμα!-. Δε λείπουν, μάλιστα, κι οι φορές που αμέριμνοι πάλι θα βρεθείτε μπροστά σε κάποια ομιλία σημαίνοντος παράγοντα της οικονομικής ή πολιτικής ζωής, όπως του George Soros ή του Peer Steinbrück, σε κάποιο αμφιθέατρο του campus. Το ακριβώς όπισθεν του «House of Finance»κτήριο είναι και το κτήριο των Νομικών & Οικονομικών Επιστημών, το δικό μας δηλαδή κτήριο, αν και όχι τουλάχιστον εξωτερικά όμοιο με το δικό μας. Όπως όλα τα υπόλοιπα ακαδημαικά κτήρια του campus, έτσι και αυτό, άρχισε να κατασκευάζεται το 2008, ενώ παραδόθηκε προς χρήση των φοιτητών το χειμερινό εξάμηνο του 2012 (!). Υπερσύγχρονο και eco-friendly ως εγκατάσταση, αλλά αποπνέοντας ταυτόχρονα μία αίσθηση λιτότητας, το κτήριο «Rechtsundwirtschaftswissenschaften» θ’ αποτελέσει το κέντρο δράσης σας στο campus τόσο με τις αίθουσες διδασκαλίας του όσο και με τη βιβλιοθήκη του. Ειδικά γι΄αυτήν τη βιβλιοθήκη αξίζει ίσως να γίνει η πιο υποκειμενική, αλλά και αντικειμενικά δικαιολογημένη, αναφορά. Σ’ αυτήν χαιρόμουν πραγματικά να περνώ ακόμα και τον ελεύθερο χρόνο μου περιεργαζόμενος διαφόρους τίτλους βιβλίων, «σερφάροντας» στο ίντερνετ και «σκαιπάροντας» σε ειδικά ηχομονωμένη αίθουσα –προορισμένη για ομαδικές εργασίες-, παρατηρώντας και συγκρίνοντας τον γερμανικό με τον ελληνικό φοιτητόκοσμο. Αυτά εν καιρώ ειρήνης. Την εξεταστική περίοδο και λίγο νωρίτερα, η βιβλιοθήκη έγινε το δεύτερο σπίτι μου συνδυάζοντας διάβασμα και χαλάρωση με φίλους κι αγνώστους. Αυτό που σε κάθε περίπτωση μ’ έκανε να την αγαπήσω τόσο ήταν αυτό το αίσθημα του ανήκειν, που μου προσέφερε το περιβάλλον της. Σ’ έναν χώρο μεγάλο κι «ανοιχτό» -διαυγή, με ορίζοντες- με γραφεία μελέτης σε διάφορους σχηματισμούς και με ποικίλλες ανέσεις –Η/Υ, ατομικές λάμπες, φωτοτυπικά μηχανήματα, μηχανήματα με snacks-, σχεδόν όλοι οι φοιτητές προτιμούσαν να διαβάζουν και μπορούσαν να συναναστραφούν ο ένας τον άλλον, ακόμα και σε μία τόσο αγχωτική περίοδο, όπως αυτή της εξεταστικής. Για την ακρίβεια, η βιβλιοθήκη ήταν το κέντρο της φοιτητικής ζωής της Νομικής Σχολής και σίγουρα ο πυρήνας κάθε πανεπιστημίου, που –κατά το κλισέ- σέβεται τον εαυτό του. Σε μία γρήγορη σύγκριση ίσως είναι κι αυτό που κυρίως ελλείπει από το ελληνικό πανεπιστήμιο.
Η ακαδημαϊκή ζωή
Αν και όχι μέσα στις πρώτες θέσεις των καλύτερων γερμανικών πανεπιστημίων, το Goethe Universität Frankfurt am Main φημίζεται για τις οικονομικοδικαιικές του σπουδές, το υπερσύγχρονο campus και το πολυπολιτισμικό φοιτητικό του δυναμικό. Αν και σε επίπεδο Erasmus ελάχιστα –πρέπει ν’- ενδιαφέρει το ranking του πανεπιστημίου υποδοχής, εντούτοις η προσωπική μου εμπειρία έδειξε ότι τόσο οι καθηγητές όσο και το πρόγραμμα σπουδών του εν λόγω πανεπιστημίου είναι εξαιρετικά καλού επιπέδου.
Κατ’ αρχάς, το πρόγραμμα σπουδών είναι διαρθρωμένο κατά τρόπο παρόμοιο με το δικό μας. Τα πρώτα πέντε εξάμηνα περιλαμβάνουν υποχρεωτικά μαθήματα («κορμού»), ενώ τα τελευταία τρία μαθήματα εμβάθυνσης ή βαρύτητας –τα δικά μας υποχρεωτικής/ελεύθερης επιλογής και σεμινάρια. Η μεγαλύτερη, αλλά ίσως και πιο εύκολη, δεξαμενή άντλησης μαθημάτων προς αντιστοίχιση είναι –παραδόξως ή μη- τα μαθήματα των τελευταίων τριών εξαμήνων. Οι παραδόσεις εδώ γίνονται σε ολιγομελή τμήματα με υποχρεωτική ή μη την προεγγραφή σ’ αυτά και εκτείνεται σε μια πιο περιορισμένη ύλη. Η εξέταση στην περίπτωση των ερασμιακών φοιτητών είναι κατ’ αρχήν προφορική σε ιδιαίτερη γι’ αυτούς μέρα, κατόπιν συνεννόησης των φοιτητών μεταξύ τους και με τον διδάσκοντα καθηγητή. Η παρακολούθηση στα μαθήματα αυτά, αν και δεν είναι υποχρεωτική, συνιστάται για την καλύτερη εξοικείωση με την ιδιαίτερη νομική ορολογία του κάθε μαθήματος και φυσικά για την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εξάσκηση –σε ακουστικό τουλάχιστον επίπεδο- της γερμανικής γλώσσας. Τα μαθήματα «κορμού», απ’ την άλλη, γίνονται σε αμφιθέατρα και εδώ η ύλη είναι αρκετά εκτενέστερη. Βέβαια πάντα υπάρχει η δυνατότητα συνεννόησης με τον εκάστοτε διδάσκοντα, έτσι ώστε είτε η εξέταση να είναι προφορική σε πολύ συγκεκριμένη ύλη είτε ν’ αντικατασταθεί με κάποια γραπτή εργασία. Σε γενικές γραμμές, η διαμόρφωση του «learning agreement» είναι καλό να γίνει σε δύο στάδια, ένα –αναγκαστικό- πριν το Erasmus κι ένα προς το τέλος του. Η προεπιλογή συνιστάται να γίνει με βάση τόσο τα αντικείμενα μεγαλύτερου ενδιαφέροντος για τον καθένα (υπάρχει αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών του κάθε εξαμήνου με ώρες διεξαγωγής και σύντομη περιγραφή του κάθε μαθήματος) όσο και τις δυνατότητες αντιστοίχισης. Ως προς τις τελευταίες το ενδιαφέρον εστιάζεται τόσο στα ελλείποντα –με βάση τον κύκλο παρακολούθησης του καθενός- μαθήματα όσο και σε μαθήματα, που αντιστοιχίζονται θεματικά και ει δυνατόν μονομιάς με τα μαθήματα του ελληνικού προγράμματος σπουδών. Όσον αφορά την αναθεώρηση του «learning agreement», αυτή μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή πριν τη διενέργεια εξετάσεων με μία επίσκεψη στην υπεύθυνη αλλοδαπών φοιτητών της Νομικής, Latavra Shukvani, και στο «International Office» του πανεπιστημίου, απ’ όπου και στέλνεται πίσω στην Αθήνα για έγκριση. Στο σημείο αυτό αξίζει να γίνει μια ειδική αναφορά στην L. Shukvani, η οποία μπορεί να σταθεί αρκετά βοηθητική σε οποιαδήποτε απορία ή ανακύπτον πρόβλημα σχετικά με τις σπουδές στο Goethe Uni.
Οι παραδόσεις των μαθημάτων γίνονται κατ’αρχήν μία φορά τη βδομάδα για δύο ή τρεις ώρες και με τη χρήση κωδικοποιημένων διαφανειών (slights), οι οποίες και αναρτώνται στο διαδίκτυο. Η δυνατότητα πρόσβασης στο internet είναι αρκετά χρήσιμη για την απευθείας μετάφραση άγνωστων λέξεων και βοηθά στο να παρακολουθηθεί η ροή και η θεματολογία του μαθήματος. Μπροστά στον καταιγιστικό ρυθμό παράδοσης του καθηγητή, η επιμονή και η συγκράτηση «λέξεων-κλειδιών» του μαθήματος είναι αυτή που βοηθά την κατανόηση. Το μάθημα γίνεται κατά τον ελληνικό κυρίως τρόπο, δηλαδή με καθ’ έδρας παράδοση της βασικής ύλης και περιορισμένη συμμετοχή με ερωτήσεις ή κάποιο διάλογο. Το επίπεδο των φοιτητών είναι, σύμφωνα πάντα με την προσωπική μου εμπειρία, ανάλογο, αν όχι ελαφρώς κατώτερο, του ελληνικού, το ίδιο και η εμβάθυνση της ύλης. Η χρήση διδακτικού εγχειριδίου είναι κατ’αρχήν προαιρετική, καθώς ακόμα και για τις εξετάσεις πολλές φορές αρκεί η προσεκτική ανάγνωση των προσωπικών σημειώσεων και των αναρτημένων slights.
Η κλίμακα βαθμολόγησης είναι εδώ εντελώς διαφορετική. Με άριστα το «18» και βάση το «4», καλός βαθμός θεωρείται ο άνω του «10». Στη βαθμολόγησή τους οι καθηγητές είναι αρκετά επιεικείς, χωρίς επ’ουδενί να «χαρίζονται». Ιδιαίτερα προσεκτικός πρέπει να ‘ναι κανείς, όταν θα χρειαστεί ν’ αντιστοιχίσει το βαθμό του κατά την επιστροφή, καθώς οι περισσότεροι καθηγητές αγνοούν τη διαφορετική αυτή κλίμακα και υποτιμούν συνήθως τη βαθμολογία. Ένας πίνακας αντιστοίχισης είναι χρήσιμος για την αποφυγή ενός τέτοιου ενδεχομένου.
Η εξοικείωση με τα Γερμανικά δεν είναι πάντα εύκολη μόνο δια της καθημερινής τριβής. Οι ερασμίτες μιλάνε πολλά Αγγλικά μεταξύ τους και οι ευκαιρίες να τα εξασκήσει κανείς δεν είναι πολλές. Μέχρι το τέλος του εξαμήνου, πάντως, το επίπεδο βελτιώνεται φυσικά και είναι κανείς έτοιμος σε γενικές γραμμές ν’ ανταπεξέλθει στις εξετάσεις. Αυτό ισχύει εν πολλοίς και γιατί η εκμάθηση μόνον της ορολογίας σε μία σχολή, όπως η Νομική, σε μεγάλο βαθμό επαρκεί. Στο πανεπιστήμιο, πάντως, λειτουργούν κάποια τμήματα εκμάθησης της γλώσσας σε διάφορα επίπεδα, τα οποία, όμως, όπως με πληροφόρησαν τα παιδιά, δεν είναι εξαιρετικά βοηθητικά. Πέρα απ’ αυτά, υπάρχουν και «Sprachzentren» εκτός πανεπιστημίου, τα οποία προσφέρουν εντατικά ή χαλαρά μαθήματα γερμανικής γλώσσας σε αλλοδαπούς. Αν και δεν είναι πάντα απαραίτητα, αποτελούν μία πιθανή επιλογή.
Η ζωή στην πόλη
Η Φρανκφούρτη είναι η 5η μεγαλύτερη πόλη της Γερμανίας –με 700.000 κατοίκους-, σημαντικό οικονομικό της κέντρο (εξου και η παρουσία ουρανοξυστών στο κέντρο της) και συνάμα μία παραδόξως ήσυχη και συγκεντρωμένη πόλη, μ’ έναν εμπορικό πεζόδρομο, την «Zeil», και έναν ποταμό-παρακλάδι του Ρήνου, τον «Main», να την διασχίζουν. Επί της νότιας όχθης του, μάλιστα, βρίσκεται η «Museumsopfer», η «όχθη των μουσείων», στην οποία και παρατάσσονται αρκετά διεθνούς φήμης –πολλά αμφίβολου ενδιαφέροντος- μουσεία. Η πόλη γενικά δεν έχει αξιόλογο ιστορικό κέντρο, καθώς αυτό βομβαρδίστηκε κατά την διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, και συνιστά κατά κύριο λόγο πρόσμιξη ανακατασκευασθέντων κτηρίων με ουρανοξύστες. Εν ολίγοις, μην περιμένετε την ιστορική αίγλη του κέντρου άλλων δυτικοευρωπαϊκών πόλεων στην Φρανκφούρτη. Εντούτοις, θα χαρείτε –κατά έναν περίεργο τρόπο- να συνδέσετε την καθημερινότητά σας με το κέντρο της τόσο λόγω του γενικά υψηλού βιοτικού επιπέδου των κατοίκων της όσο και λόγω των ανοιχτών δημόσιων χώρων της (πάρκα, πεζόδρομοι). Κατά τα λοιπά, είναι μία έντονα πολυπολιτισμική πόλη –μόλις το 60% των κατοίκων της είναι γερμανικής καταγωγής-, αρκετά «γιαπίστικη» στη βιτρίνα της -«ψαγμένα» σημεία υπάρχουν, αλλά πρέπει να τα βρείτε- και σχετικά νεανική –αν και μη τυπικά φοιτητική-. Ξακουστή συνοικία για outgoing είναι το προκάτ-τουριστικό «Sachsenhausen», στο οποίο θα σας συνιστούσα να περάσετε τις πρώτες, αλλά –προς θεού- όχι όλες σας τις βραδιές. Όπως και να ΄χει, πάντως, η ερασμίτικη ζωή (συν)διαμορφώνεται με άλλους ερασμίτες, οπότε και κάθε μέρος μπορεί ν’ αποκτήσει μια εντελώς διαφορετική διάσταση.
Το κόστος ζωής στην πόλη είναι γενικά υψηλό, αλλά αυτό δεν ισχύει αναγκαστικά για έναν ερασμίτη. Ενώ δηλαδή η έξοδος σε κάποιο από τα μαγαζιά ή εστιατόρια της πόλης μπορεί να φανεί ακριβή, τα καθημερινά έξοδα δεν είναι απαραίτητα πολλά. Τα γερμανικά supermarkets χωρίζονται σε πολυτελείας (π.χ. «REWE») και πρώτης ανάγκης (π.χ. «PENNY», «ALDY»). Τα δεύτερα έχουν κατά κανόνα χαμηλές τιμές –χαμηλότερες και απ’ την Ελλάδα- και βασικής ποιότητας προϊόντα, ενώ τα πρώτα έχουν πιο εξεζητημένα προϊόντα σε υψηλότερες τιμές. Ακόμα και στα πρώτα όμως υπάρχει πάντα μία «ταμπέλα» βασικών αγαθών σε τιμές-προσφοράς. Το δωμάτιο σε μία εστία, τώρα, ανάλογα με τις προδιαγραφές του, μπορεί να στοιχίζει 200-300 ευρώ το μήνα, ενώ σ’ ένα διαμέρισμα η τιμή του φτάνει και τα 500-550 ευρώ. Παρενθετικά αναφέρω ότι η εύρεση ενός (καλού) δωματίου σε εστία είναι υπόθεση έγκαιρης προεργασίας και αρκετής τύχης. Καλό θα είναι να εξεταστούν προσεκτικά οι προδιαγραφές των εστιών και των διαθέσιμων δωματίων τους και να μπουν σε μία σειρά προτεραιότητας οι επιλογές σας. Καλή περίπτωση εστίας και κοντινή στο campus του πανεπιστημίου είναι η «Ginnheimer Landstrasse 40 & 42». Σε περίπτωση που δεν καταφέρετε ν’ εξασφαλίσετε μέχρι τη στιγμή της αναχώρησής σας κάποιο δωμάτιο σε εστία, καλό θα ήταν να μπείτε σε κάποιο από τα sites συγκατοίκησης και να προκρατήσετε κάποιο δωμάτιο κατόπιν συνεννόησης με τον υποψήφιο συγκάτοικο και τον ιδιοκτήτη. Πολλές φορές, βέβαια, ελευθερώνονται δωμάτια από τις εστίες ακόμα και λίγο πριν την έναρξη του εξαμήνου, οπότε μπορείτε να το ξανασκεφτείτε λίγο πριν ή αφού φτάσετε εκεί.
Οι μετακινήσεις στην Φρανκφούρτη είναι –χωρίς υπερβολή- ένας παράδεισος. Τραμ, μετρό, λεωφορεία συντονίζονται σ’ ένα άρτιο πρόγραμμα, όπου πάντα ξέρεις την ώρα άφιξής τους και έχεις εύχερους τους μεταξύ τους συνδυασμούς. Όλες σου οι μετακινήσεις, μάλιστα, εντός του εξαμήνου καλύπτονται από το φοιτητικό σου πάσο, για το οποίο και πληρώνεις στην έναρξη του εξαμήνου γύρω στα 270 ευρώ. Το πάσο δεν έχει ισχύ μόνο για τις εντός Φρανκφούρτης μετακινήσεις, αλλά και για όλες τις μετακινήσεις –με τραίνο- εντός του κρατιδίου του Hessen.
Τέλος, η Φρανκφούρτη είναι γεωγραφικά τοποθετημένη σχεδόν στο κέντρο της Γερμανίας και αρκετά κοντά στη Γαλλία. Αυτό πρακτικά σημαίνει, ότι τα ταξίδια στο εσωτερικό της Γερμανίας, αλλά και σε περιοχές της γειτονικής Γαλλίας γίνονται ευκολότερα. Είτε με τραίνο είτε με λεωφορείο μπορείς να βρεθείς σ’ οποιαδήποτε πόλη της Γερμανίας σε διάστημα από 4 έως 7 ώρες. Επειδή, όμως, τα φημιστά «γρήγορα» τραίνα είναι αρκετά ακριβά είτε συνηθίζεται ν’ αγοράζεις ένα εισιτήριο των 5 ατόμων για όλο το Σαββατοκύριακο («Schönes-Wochenende-Ticket»), με το οποίο μπορείς να ταξιδέψεις μόνο με τα «αργά», είτε ταξιδεύεις με κάποιο εξίσου αργό –και άβολο- λεωφορείο. Η τιμή του aller retour, όμως, μπορεί να είναι μονοψήφια (!).
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Της Ιωάννας Αλεξοπούλου
Η πόλη
Η Φρανκφούρτη βρίσκεται στο κρατίδιο Hessen της δυτικής Γερμανίας και έχει πληθυσμό 700.000,
το πρωί θα έλεγε όμως κανείς ότι φαίνεται πολύς παραπάνω (κοντά στο 1.000.000).Και
αυτό λόγω του ότι είναι μια από τις πόλεις που θεωρούνται κόμβοι στη Ευρώπη, το
οικονομικό της κέντρο, και πολλοί κάτοικοι των προαστίων και των γειτονικών
πόλεων εργάζονται στο κέντρο της πόλης. Εδώ βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Κεντρική
Τράπεζα, ενώ η πόλη φημίζεται για τους ουρανοξύστες της και την οικονομική της
ζωή. Είναι μια πόλη αρκετά ιδιαίτερη, καθώς από τη μια πλευρά βλέπει κανείς την
παλιά πόλη, την κεντρική πλατεία μπροστά από το παλιό δημαρχείο, τον ποταμό Main και τον καθεδρικό της, και από την άλλη τους
υπερσύγχρονους ουρανοξύστες των γερμανικών τραπεζών και των
πολυεθνικών εταιριών. Η Φρανκφούρτη είναι η γενέτειρα του λόγιου πνευματικού
και συγγραφέα Goethe, από τον οποίο πήρε και το όνομα του το
πανεπιστήμιο. Το σπίτι του Goethe, η πλατεία Goethe, το παλιό χρηματιστήριο (Börse), η
παλιά όπερα (Αlte Oper), η παλιά πόλη( Altstadt) και ο ποταμός Main
είναι από τα βασικότερα σημεία του κέντρου της Φρανκφούρτης. Η όχθη του ποταμού
Main είναι σημείο ιδανικό για περπάτημα, ποδήλατο και
φυσικά φωτογραφίες. Ο πλακόστρωτος εμπορικός δρόμος Zeil που ενώνει τους σταθμούς του μετρό Hauptwache και Konstablerwache θυμίζει τα πρωινά την δική μας Ερμού στην Αθήνα,
με πολλά μαγαζιά, και θεωρείται το εμπορικό κέντρο της πόλης. Στο σημείο αυτό
αισθάνεσαι πιο πολύ από πουθενά αλλού την πολυπολιτισμικότητα στη Φρανκφούρτη,
περπατώντας ακούς μουσικές από πλανόδιους διαφόρων λαών και γύρω σου περπατούν
άνθρωποι από όλον τον κόσμο.
Τις αποστάσεις της πόλης καλύπτουν οι
συγκοινωνίες σε ύψιστο βαθμό. Τα δίκτυα συγκοινωνιών είναι
άριστα, θα έλεγα μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις και πολύ πυκνά-ειδικά για το
κέντρο της πόλης θεωρώ ότι οι στάσεις των μέσων είναι πολύ κοντά μεταξύ τους.
Μέχρι τις 21.00 τα λεωφορεία και τα μετρό (U-bahn) έχουν συχνότητα ανά 10 λεπτά το αργότερο.
Επιπλέον υπάρχουν και τα S-bahn, που είναι ουσιαστικά προαστιακός και
τα Strassenbahn ,τα τραμ τους δηλαδή, ενώ για τις πιο μακρινές
τοπικές περιοχές, τα προάστια και τις κοντινές πόλεις τα Regionalbahn .Ταξίδια στην υπόλοιπη Γερμανία μπορείς να κάνεις
με τα τρένα της Deutsche Bahn, τα οποία είναι όμως συνήθως αρκετά
ακριβά, ή με οικονομικά πούλμαν όπως είναι για παράδειγμα το Fernbus . Οι συγκοινωνίες έχουν τελευταίο
δρομολόγιο κατά τη 01.00, και μετά τη μεταφορά εξυπηρετούν τα νυχτερινά
λεωφορεία, τα οποία καλύπτουν επίσης κάθε μεριά της πόλης, με πιο αραιά
δρομολόγια βέβαια –πάντως δεν θα έχετε κανένα πρόβλημα με το θέμα της
επιστροφής σας σπίτι κάποιο βράδυ. Οι περισσότεροι στην πόλη κινούνται με
ποδήλατο στους, σε κάθε πεζοδρόμιο σχεδιασμένους (!) , ποδηλατόδρομους, καθώς
οι αποστάσεις της πόλης και το κλίμα της (για Γερμανία!) είναι ιδανικά για
ποδήλατο. Ο καιρός είναι μεν πιο κρύος από την Ελλάδα, όμως ο χειμώνας εδώ
είναι ηπιότερος σε σχέση με άλλες γερμανικές πόλεις. Καθώς ήμουν στη Φρανκφούρτη
το χειμερινό εξάμηνο 2013-2014, η θερμοκρασία έφτανε τους -3, ας λάβουμε όμως
υπόψη ότι φέτος ο χειμώνας δεν ήταν βαρύς σε σύγκριση με άλλες χρονιές.
Προσωπικά τη θεωρώ πόλη με ιδανικό
μέγεθος, καθώς οι αποστάσεις δεν είναι μεγάλες και η πόλη κάθε
άλλο παρά χαώδης, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει πολλές επιλογές που ικανοποιούν κάθε
γούστο, λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι μια πόλη-μωσαϊκό πολιτισμών. Οι
συνηθισμένες περιοχές στις οποίες βγαίνουν εδώ οι φοιτητές τα βράδια είναι η
περιοχή του Sachsenhausen και του Bornheim
Mitte, πλακόστρωτοι πεζόδρομοι και στενά με μπυραρίες
στις οποίες κάθε Παρασκευή και Σάββατο δεν βρίσκεις να κάτσεις από τον πολύ
κόσμο. Νυχτερινή ζωή έχει και το κέντρο, όπου ανάμεσα στους σταθμούς Hauptwache και Konstablerwache υπάρχουν πολλά club.
Σημαντικό για μένα είναι ότι το πολύ σε 30 λεπτά βρίσκομαι σε οποιοδήποτε
σημείο της πόλης, και αυτό με ξεκουράζει σε σχέση με τις αποστάσεις της Αθήνας.
Σε μια μικρότερη πόλη νομίζω πως θα βαριόμουν, σε μια μεγαλύτερη θα
κουραζόμουν. Επίσης αν έχετε σκοπό ένα Erasmus
με πολλά ταξίδια η Φρανκφούρτη είναι το κατάλληλο μέρος, καθώς είναι τόσο
κεντρική, που εξυπηρετεί κάθε διαδρομή ταξιδιού και απέχει λογικό αριθμό ωρών
από κάθε μεγάλη πόλη της κεντρικής Ευρώπης.
Η στέγαση
Και στη Φρανκφούρτη η στέγαση είναι πρόβλημα.
Είναι αρκετά δύσκολο να βρεις κάποιο διαμέρισμα, για το οποίο το ενοίκιο
συνήθως είναι περίπου 500 ευρώ και ίσως και παραπάνω, ενώ συχνές είναι οι
υπομισθώσεις διαμερισμάτων για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα καθώς και η
συγκατοίκηση (τα λεγόμενα WG). Κάνοντας αίτηση στο πανεπιστήμιο
κάνεις ταυτοχρόνως και αίτηση για μία από τις εστίες του πανεπιστημίου, και ουσιαστικά μόνο υπό την
αιγίδα του πανεπιστημίου μπορεί κάποιος να βρει δωμάτιο σε εστία για το
περιορισμένο χρονικό διάστημα ενός εξαμήνου, και αυτό πάλι δεν είναι σίγουρο.
Δυνατότητα επιλογής εστίας δεν υπάρχει, οι Erasmus
μπαίνουν όπου υπάρχει ελεύθερος χώρος, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να μην
αντιμετωπίσεις και τις καλύτερες συνθήκες στην εστία σου. Τα κτήρια είναι
αρκετά παλιά και το μέγεθος των δωματίων είναι από 10-14 μ2, με
εντοιχισμένο νιπτήρα. Τα μπάνια και τα ντουζ είναι κοινόχρηστα ανά 6 ή 8 άτομα
και σε κάποιες εστίες του πανεπιστημίου στα δωμάτια συμπεριλαμβάνεται και
προσωπικό ψυγείο και μάτι κουζίνας, ενώ σε άλλες είναι και αυτά κοινόχρηστα. Το
internet είναι σε κάθε δωμάτιο ενσύρματο με περιορισμό
χρήσης 10-25 GB το μήνα. Το ενοίκιο στις εστίες του πανεπιστημίου
κυμαίνεται από 200-250 ευρώ, ενώ υπάρχουν και ιδιωτικές εστίες, με μπάνιο ντουζ
και κουζίνα σε κάθε δωμάτιο ξεχωριστά, με ενοίκιο περίπου 500 ευρώ. Η τοποθεσία
των εστιών είναι τέτοια ώστε να εξυπηρετούνται οι φοιτητές στις μετακινήσεις
τους (έξω από την εστία μου για παράδειγμα περνούσαν δύο γραμμές του μετρό, και
υπήρχε και στάση δύο νυχτερινών λεωφορείων) και είναι σε καλή απόσταση από το
κέντρο της πόλης. Προσωπικά είχα μεγαλύτερες προσδοκίες όσον αφορά
τις εστίες, θεωρώ όμως ότι είναι κάτι που για ένα εξάμηνο υποφέρεται.
Το πανεπιστήμιο
Δεν θέλω να υπερβάλλω αλλά το
πανεπιστήμιο είναι αν όχι το καλύτερο από τα καλύτερα σε εγκαταστάσεις που θα
μπορούσα να έχω επιλέξει. To Johann
Wolfgang Goethe Universität ιδρύθηκε το 1914 και βρίσκεται στην Φρανκφούρτη σε
τέσσερα διαφορετικά σημεία, στο Campus
Westend, στο Campus
Bockenheim (το οποίο παλιότερα ήταν και το κύριο κτήριο) ,
στο Campus Riedberg και στο Campus
Niederrad (όπου βρίσκεται η ιατρική σχολή και οι κλινικές).
Τα τελευταία χρόνια όλα τα τμήματα, που βρίσκονταν στο Campus Bockenheim ,συμπεριλαμβανομένης και της νομικής,
έχουν μεταφερθεί σε ένα απέραντο καταπράσινο campus
στην περιοχή Westend ( Campus Westend).
Εδώ όλα είναι ολοκαίνουρια και τελευταίας τεχνολογίας. Σε όλα τα κτήρια του campus υπάρχει wi-fi για το οποίο ο κάθε φοιτητής έχει το προσωπικό του
κωδικό. Κάθε έδρανο στις αίθουσες διδασκαλίας και κάθε θέση στη βιβλιοθήκη έχει
την δική της πρίζα και όλοι οι φοιτητές παρακολουθούν
τα μαθήματα έχοντας παράλληλα και το laptop
τους, συνδεδεμένοι στο internet. Οι σημειώσεις εδώ παίρνουν ηλεκτρονική μορφή, τα
πάντα έχουν αναρτηθεί στο internet και όλοι οι καθηγητές κάνουν μάθημα
χρησιμοποιώντας power point. Παρακολουθούμε μαθήματα μαζί με τους
κανονικούς φοιτητές, και εννοείται ότι στην αρχή η δυσκολία κατανόησης στο
μάθημα είναι μεγάλη. Οι Erasmus αντιμετωπίζονται ως κανονικοί φοιτητές και κάθε φοιτητής έχει τη «μαγική κάρτα» Goethe Card: το κλειδί μου για κάθε ντουλάπι του
πανεπιστημίου (lockers), o τρόπος πληρωμής μου στις λέσχες
φαγητού του πανεπιστημίου (Mensa),το εισιτήριο μου για όλα τα
μεταφορικά μέσα εντός του κρατιδίου του Hessen.Με
την εγγραφή στο πανεπιστήμιο πρέπει να πληρώσεις 277,70 ευρώ για το εξάμηνο,
κάτι που το αποκαλούν social fee για το πανεπιστήμιο, τιμή στην οποία
συμπεριλαμβάνονται και όλα όσα σου παρέχει η Goethe
Card (πχ. Δωρεάν μετακίνηση σε όλο το κρατίδιο-Semesterticket).
Κάθε τμήμα έχει τη βιβλιοθήκη του και
αυτή της νομικής και του οικονομικού είναι η πιο μεγάλη (το κτήριο της νομικής
ενώνεται με το κτήριο του οικονομικού). Η βιβλιοθήκη επιτρέπει στους φοιτητές
να δανεισθούν βιβλία έως και για τρεις εβδομάδες, κι έτσι δεν χρειάζεται να
επιβαρυνθείς με την αγορά κάποιου νομικού βιβλίου, καθώς επίσης-ειδικά όσον
αφορά εμάς τους Erasmus- δίνεται βάση στις διαφάνειες που ανεβάζουν οι
καθηγητές και στις σημειώσεις. Επίσης στο campus
υπάρχουν τρεις λέσχες φαγητού και καθεμία παρέχει μια ποικιλία φαγητών
διαφορετική κάθε μέρα, και θυμίζει μπουφέ ξενοδοχείου. Με την Goethe Card, που αποδεικνύει συνεχώς και παντού
την ιδιότητά σου ως φοιτητή, έχεις έκπτωση στα φαγητά της λέσχης καθώς και σε
καθετί που προσφέρουν οι καφετέριες στο Campus,
οι οποίες υπάρχουν σε κάθε κτήριο. Σε όλο το campus
υπάρχουν μηχανήματα για να φορτίσεις με χρήματα την Goethe Card. Ένα πλήρες γεύμα στη λέσχη κοστίζει
από 3,50 μέχρι 5 ευρώ συνήθως. Πίσω από το campus
εκτείνεται ένα απέραντο πάρκο, το Grüneburgpark του οποίου το τέλος οδηγεί στον βοτανικό κήπο της
Φρανκφούρτης, το Palmen Garten, όπου η φοιτητές του Goethe Universität
έχουν ελεύθερη είσοδο.
Τα μαθήματα
Όσον αφορά τα μαθήματα δεν έζησα τις πλήρεις
διακοπές που όλοι φαντάζονται στο Erasmus,
καθώς είτε στα γερμανικά είτε στα αγγλικά υπήρχαν απαιτήσεις και μια αξιοπρεπής
προσπάθεια ήταν απαραίτητη. Το «τουρίστας» δεν υπήρχε σαν επιλογή. Οι καθηγητές
δεν απαιτούσαν βέβαια να διαβάσουμε ολόκληρο νομικό σύγγραμμα, ζητούσαν κυρίως
πράγματα από τις διαφάνειες τους ή από φυλλάδια που τυχόν είχαν μοιράσει,
ανάλογα με το μάθημα. Επίσης χρειαζόταν διάβασμα όχι μόνο απλώς για να
κατανοήσεις αλλά και για να θυμάσαι τη νομική ορολογία στην άλλη γλώσσα.
Προσωπικά το διάβασμα για τα γερμανικά νομικά μαθήματα το θεώρησα από τα δυσκολότερα
πράγματα που έχω κάνει σε επίπεδο σπουδών. Οι καθηγητές από την πλευρά τους
προσπαθούν να σε βοηθήσουν να περάσεις το μάθημα, από εκεί και πέρα όμως ο
βαθμός είναι δύσκολος και εκείνοι αυστηροί, καθώς οι ερωτήσεις τους στοχεύουν
στο αν έχεις κατανοήσει κάτι που ίσως να μην αναγράφεται στις σημειώσεις τους
αλλά να θεωρείται δεδομένο, και όχι στην στείρα αποστήθιση μιας ξενόγλωσσης
θεωρίας.
H γλώσσα
Δεν θα σας πω ψέματα, το να καταλαβαίνεις και πόσο μάλλον το να μιλάς γερμανικά
στην καθημερινή σου ζωή και κυρίως στα νομικά μαθήματα δεν είναι και το πιο
εύκολο πράγμα στο κόσμο. Σε όποιο επίπεδο γερμανικών κι αν είναι κανείς η
δυσκολία υπάρχει -πάντως προσωπικά βλέπω σημαντική βελτίωση στη γλώσσα μετά από
ένα πεντάμηνο εδώ. Μην απορρίψετε την συγκεκριμένη πόλη λόγω μιας αδυναμίας στα
γερμανικά. Το αντίθετο μάλιστα, η Φρανκφούρτη είναι τόσο international πόλη που ακούς καθημερινά αγγλικά και
όλοι μπορούν να σε εξυπηρετήσουν στα αγγλικά. Είναι θέμα προσωπικής επιλογής αν
στο Erasmus θα μιλήσεις αγγλικά ή γερμανικά, ανάλογα με την
ευκολία της επικοινωνίας και το πόσο πολύ θα ήθελες να βελτιώσεις τα γερμανικά.
Όσο για τα μαθήματα στο πανεπιστήμιο, αυτά είναι ναι μεν κατεξοχήν γερμανικά
αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και αγγλικά. Υπάρχουν τόσα αγγλικά
μαθήματα αρκετά ώστε να συμπληρώσει κάποιος το learning
agreement του, και ορισμένα από αυτά έχουν κατεύθυνση
οικονομική (πχ.Law and Economics-
International Monetary Law),
δεδομένου ότι το πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης φημίζεται για το οικονομικό του
τμήμα και τα μεταπτυχιακά σε οικονομικούς τομείς (υπάρχει και ξεχωριστό κτήριο
στο Campus Westend αποκλειστικά για αγγλικά οικονομικά
μαθήματα, το House of Finance).
Προσωπικά επέλεξα και γερμανικά και αγγλικά μαθήματα, δίνοντας βάρος στα
γερμανικά επειδή ήθελα να βελτιώσω τη γλώσσα.
Έχω συνδέσει τη Φρανκφούρτη με πολύ
όμορφες αναμνήσεις και κάθε μέρα που περνά και πλησιάζει ο καιρός να φύγω
συνειδητοποιώ πόσο πολύ θα μου λείψουν όλα εδώ. Πιστεύω ότι το Erasmus, σε οποιαδήποτε πόλη κι αν είναι, είναι μια εμπειρία
που δεν θα έπρεπε καν να συγκρίνουμε με το εάν χάσαμε ή όχι ένα εξάμηνο ή μία
εξεταστική στην Ελλάδα. Έχασες 3 ελληνικά μαθήματα, κέρδισες όμως μαθήματα
ζωής! Οι εικόνες, οι εμπειρίες, οι αναμνήσεις είναι τόσες πολλές, τόσο
πρωτότυπες και μοναδικές. Είναι έξι μήνες από την φοιτητική μου ζωή αξέχαστοι.
Εκμεταλλευτείτε την ευκαιρία αυτή, όσο καιρό προσφέρεται ακόμα!
Για οποιαδήποτε πληροφορία θελήσετε για
το Erasmus στη Φρανκφούρτη στείλτε μου στο iwannaalexop@hotmail.com.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου