Επίλυση Πρακτικών Ζητημάτων στην Ποινική Δικονομία (Φροντιστήριο 17/1)

Της Δήμητρας Κεραμυδά

Ζήτημα 1ο:

α) Είναι δυνατή η αρχειοθέτηση της υπόθεσης από τον εισαγγελέα μετά την άσκηση της ποινικής δίωξης από αυτόν; Σε περίπτωση που κάτι τέτοιο ισχύει, θεωρείτε ότι έρχεται σε σύγκρουση με κάποια αρχή της ποινικής δικονομίας;

Ενδεικτική Απάντηση:

Το 43 §2 αναφέρει πολύ συγκεκριμένα τι μπορεί να κάνει ο εισαγγελέας μετά το πέρας της προανάκρισης. Η μόνη περίπτωση που μπορεί ο...

...εισαγγελέας να αρχειοθετήσει είναι το 245 §3, αν ο δράστης είναι ουσιαστικά άγνωστος.

Από τον Καραγιαννόπουλο διαβάζω ότι «ένα από τα αποτελέσματα της έναρξης της ποινικής δίωξης είναι το μη ανακλητό αυτής: όταν ό εισαγγελέας την ασκήσει, ξεφεύγει η υπόθεση από τα χέρια του και δεν μπορεί να ανακαλέσει την ποινική δίωξη έστω και αν ανακαλύψει ότι κακώς δίωξε τη συγκεκριμένη πράξη. Αν λοιπόν, κινηθεί η ποινική δίωξη και αρχίσει η ποινική δίκη, η τελευταία παύει μόνο με την έκδοση απόφασης ή απαλλακτικού βουλεύματος (370 και 310)».

Θέμα σύγκρουσης προκύπτει με τις αρχές του κατηγορητικού συστήματος. Ο εισαγγελέας δεν μπορεί να διαθέσει ό ίδιος το αντικείμενο της δίκης, εφόσον έχει ο ίδιος ασκήσει ποινική δίωξη γι’ αυτήν.

β) Είναι δυνατή η συμμετοχή του τακτικού ανακριτή στη σύνθεση του συμβουλίου που εξέδωσε το βούλευμα; Είναι δυνατή η συμμετοχή του στο δικαστήριο που θα εκδικάσει την υπόθεση στο ακροατήριο; Θεωρείτε τις σχετικές ρυθμίσεις σωστές;

Ενδεικτική Απάντηση:

Ο ανακριτής έχει ήδη εκφέρει άποψη για την υπόθεση με την υποβολή ή μη περιοριστικών όρων και τον προσδιορισμό του κατηγορητηρίου (βλ. και 305 §2)

Στη σύνθεση του δικαστηρίου, δεν υπάρχει σχετική απαγόρευση, αλλά δε θεωρούμε τη σχετική ρύθμιση σωστή, δε θα έπρεπε να μπορεί να μετέχει. (η πραγματικότητα βέβαια είναι εντελώς διαφορετική, κυρίως στα δικαστήρια της επαρχίας, όπου κάτι τέτοιο είναι πρακτικά αδύνατο)


Ζήτημα 2ο:

Θεωρείτε ότι η αρχή «εν αμφιβολία υπέρ του κατηγορουμένου» (in dubio pro reo) και το τεκμήριο αθωότητας συμπίπτουν εννοιολογικά, δεν έχουν σχέση ή ευρίσκονται σε κάποια άλλη λογική σχέση μεταξύ τους;

Ενδεικτική Απάντηση:

Τα δύο δεν ταυτίζονται. Το τεκμήριο αθωότητας είναι ευρύτερο, παίζει ρόλο ακόμα και μετά την καταδίκη, στο ζήτημα χορήγησης ανασταλτικών μέσων εφέσεως, διέπει συνολικά τη διαδικασία, ενώ το in dubio pro reo περιορίζεται στο σχηματισμό δικανικής πεποίθησης, διέπει αποφάσεις, πχ την περί ενοχής ή την περί επαρκών ενδείξεων.


Ζήτημα 3ο:

α) Ο Α κατηγορείται για απλή συνέργεια σε διακεκριμένη κλοπή (374ΠΚ) που τέλεσαν με τον Γ. Ποιό ή ποια δικαστήριο/α είναι αρμόδιο/α να εκδικάσει/ουν την παραπάνω πράξη;

Ενδεικτική Απάντηση:

Η αρμοδιότητα εξαρτάται κυρίως από το ύψος της προβλεπόμενης ποινής. Ο Α για απλή συνέργεια για διακεκριμένη κλοπή – κακούργημα, μαζί με τον Γ, παραπέμπεται στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων. (49§2 ΠΚ)

Θεωρείται ότι ο Α δε θα κατηγορηθεί για διακεκριμένη κλοπή αλλά για απλή αφού δε συντρέχουν για αυτόν οι προϋποθέσεις του 374ΠΚ.

Κανονικά ο Α θα πήγαινε στο Μονομελές Πλημμελειοδικείο αλλά με το 130§1 εδ. α΄(αρμοδιότητα σε περίπτωση συμμετοχής) αρμόδιο καθίσταται το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων για όλους.

β) Ποια η δικονομική συνέπεια σε περίπτωση παραβίασης των διατάξεων περί συμμετοχής;

Ενδεικτική Απάντηση:

Μπορεί να υπάρχει ακυρότητα; Για να υπάρχει σχετική ακυρότητα πρέπει να προβλέπεται στο νόμο (δεν υπάρχει κάτι σχετικό) και το 171 δεν αναφέρει κάτι ρητά σε σχέση με τις απόλυτες ακυρότητες.

Μπορεί να θεμελιωθεί λόγος αναίρεσης; (ύλη σύνθεσης κατά τη γνώμη μου) Υποστηρίζεται ότι μπορεί να θεμελιωθεί λόγος αναίρεσης στο 510§1 Η΄: υπέρβαση εξουσίας, λανθασμένη ερμηνεία των διατάξεων περί συμμετοχής.