Θέματα Εφαρμογών Αστικού Δικαίου

Σεπτέμβριος 2009

Στις 20.3.2008 ο Α συμφώνησε με τον Β με ιδιωτικό έγγραφο ότι στις 20.9.2008 θα του μεταβιβάσει την κυριότητα διαμερίσματος ιδιοκτησίας του που βρίσκεται στον α' όροφο πολυκατοικίας στην οδό Ανθέων 24, στη Γλυφάδα, στο οποίο και διαμένει. Με το εν λόγω ιδιωτικό έγγραφο συμφώνησαν επίσης ότι ο Α θα παραμείνει στο διαμέρισμα ως μισθωτής καταβάλλοντας στον Β το ποσό των 600 Ευρώ ως μηνιαίο μίσθωμα.

Ερωτάται:

1. Αποτελεί η εν λόγω συμφωνία προσύμφωνο μεταβίβασης κυριότητας; Ποια η σημασία του προσυμφώνου και ποια η διαφορά του από το σύμφωνο προαιρέσεως;

2. Εάν τελικά ο Α μεταβιβάσει νομότυπα την κυριότητα του διαμερίσματος στον Β στις 20.9.2008 παραμένοντας ο ίδιος στο διαμέρισμα ως μισθωτής αποκτά ο Β τη νομή του διαμερίσματος και αν ναι πώς; Αποτελεί η κτήση της νομής προϋπόθεση για την κτήση της κυριότητας του διαμερίσματος με βάση τη θεμελιώδη αρχή της δημοσιότητας που διέπει το Εμπράγματο Δίκαιο;

3. Εάν ο Β μετά την προς αυτόν μεταβίβαση της κυριότητας θελήσει να λάβει δάνειο από την Τ, μπορεί η Τ να εγγράψει υποθήκη ή προσημείωση υποθήκης στο ως άνω διαμέρισμα προς εξασφάλισή της και αν ναι με ποιες προϋποθέσεις; Ποια η διαφορά της υποθήκης από την προσημείωση υποθήκης;

4. Εάν ο Β αποβιώσει σε τροχαίο δυστύχημα στις 17/1/2009 έχουν δικαιώματα και ποια κατά του υπαιτίως προξενήσαντος το δυστύχημα Γ: α) η Δ, σύζυγος του Β, η οποία κατά το χρόνο του θανάτου του Β κυοφορεί; β) το κυοφορούμενο; γ) οι γονείς του Β; δ) οι γονείς της Δ; Σε ποιες νομικές βάσεις θα στηριχθούν για την επιδίωξή τους;

5. Εάν το δυστύχημα δεν οφείλεται στον Γ αλλά σε ελάττωμα του αυτοκινήτου (φορτηγού επαγγελματικής χρήσης) του θανόντος ποιες αξιώσεις έχουν οι ανωτέρω, σε ποια νομική βάση θα τις θεμελιώσουν και κατά ποιου θα στραφούν;

6. Ποιος/ποιοι από τους ως άνω μόνους πλησιεστέρους συγγενείς του Β, ο οποίος πέθανε αδιάθετος, κληρονομεί/ούν το διαμέρισμα και από πότε;

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Φεβρουάριος 2010  (Σειρά Α')

Ο 70χρονος Κ, εξαρτημένος από το αλκοόλ, οφείλει στον Δ, ιδιοκτήτη καφενείου όπου ο Κ επί πολλά έτη καταναλίσκει οινοπνευματώδη ποτά χωρίς να πληρώνει, το ποσόν των 3.000 ευρώ. Όταν ο Δ τού ανακοινώνει ότι, αν δεν εξοφλήσει αμέσως το χρέος του, θα σταματήσει να του προσφέρει πλέον αλκοόλ, ο Κ αναγκάζεται να δεχθεί να μεταβιβάσει στον Δ ένα διαμέρισμα που έχει στα Πατήσια, αντικειμενικής αξίας 12.000 ευρώ. Η μεταβίβαση δε αυτή έγινε με συμβολαιογραφικό έγγραφο και μεταγραφή.

Ο Κ όμως είχε ακόμη στην κυριότητά του ένα οικόπεδο στην Παλλήνη, στο οποίο έχει παραχωρήσει υποθήκη ύψους 80.000 ευρώ υπέρ της Τράπεζας Τ για απαίτηση της τελευταίας ύψους 160.000 ευρώ εις βάρος του Φ, φίλου του Κ.

Την 1.9.2009 ο Κ πέθανε, έχοντας εγγύτερους συγγενείς του τη δεύτερη σύζυγό του Σ2, με την οποία είχαν έναν κοινό τραπεζικό λογαριασμό ύψους 40.000 ευρώ, και τον μοναχογιό του Γ. Με ιδιόγραφη διαθήκη του εγκαθιστούσε μοναδικούς κληρονόμους του, «κατά την εξ αδιαθέτου μερίδα τους», τη Σ2 και τον Γ. Μέχρι δε τη στιγμή του θανάτου του, κατέβαλλε διατροφή στην πρώτη του σύζυγο Σ1, η οποία μετά τον θάνατό του ξαναπαντρεύτηκε.

Ερωτάται:

1. Ήταν έγκυρη η ανωτέρω μεταβίβαση του ακινήτου στα Πατήσια;

2. Ποίοι κληρονομούν τον Κ, με ποιά ποσοστά, αναφορικά με ποιά κληρονομιαία στοιχεία και σε ποιές ενέργειες θα πρέπει να προβούν για να αποκτήσουν τα στοιχεία αυτά;

3. Ποιοι θα κληρονομούσαν τον Κ και με ποιά ποσοστά, αν ο Κ είχε συντάξει, μετά την πρώτη, και δεύτερη ιδιόγραφη διαθήκη, με την οποία εγκαθιστούσε μοναδικό του κληρονόμο το Ίδρυμα Ω;

4. Ποιά θα είναι πλέον η τύχη της διατροφής της Σ1;

5. Αν υποτεθεί ότι οι κληρονόμοι του Κ έχουν βρει έναν ενδιαφερόμενο αγοραστή για το ανωτέρω ακίνητο στην Παλλήνη, τον Χ, ο οποίος ναι μεν προσφέρει 300.000 ευρώ για την αγορά του, αλλά δεν επιθυμεί να λάβει το ακίνητο βεβαρημένο με την υποθήκη υπέρ της Τ, τί θα έπρεπε να κάνουν, για να εξαλειφθεί η υποθήκη;

6. Αν υποτεθεί ότι οι κληρονόμοι του Κ επιτυγχάνουν την εξάλειψη της εν λόγω υποθήκης και θέλουν να προβούν πλέον στην ανωτέρω αγοραπωλησία, πλην όμως ο επίδοξος αγοραστής Χ δεν έχει αμέσως διαθέσιμο ολόκληρο το ποσόν του τιμήματος, τί θα τους συμβουλεύατε να συμφωνήσουν με τον Χ, προκειμένου να προστατευθούν αποτελεσματικά έναντι του ενδεχομένου μη καταβολής στο μέλλον του υπολειπόμενου μέρους του τιμήματος από εκείνον;

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Φεβρουάριος 2010  (Σειρά Β')

Με συμφωνία καταρτισθείσα διά συμβολαιογραφικού εγγράφου, ο Α πώλησε στον Β το εργοστάσιό του ως επιχείρηση. Κατά τις σχετικές συζητήσεις που προηγήθηκαν της υπογραφής της συμβάσεως ο Α, ενεργών εκ προθέσεως, είχε αποκρύψει από τον Β το γεγονός ότι λίγες ημέρες πριν από την υπογραφή ο Π, που ήταν ο σημαντικότερος πελάτης της επιχειρήσεως του Α, είχε σταματήσει την μεταξύ τους συνεργασία.

Την επομένη της υπογραφής, κι ενώ δεν είχε ακόμη χωρήσει η μεταγραφή του αγοραπωλητηρίου συμβολαίου, ο Α πεθαίνει, έχοντας εγγύτερους συγγενείς του την σύζυγό του Σ και τον υιό του Υ. Αυτοί, από φόβο για τα χρέη του Α, σπεύδουν να δηλώσουν, με δήλωσή τους γενόμενη ενώπιον συμβολαιογράφου, ότι αποποιούνται την κληρονομία του Α.

Ερωτάται:

1. Τι νομικές δυνατότητες έχει ο Β, αν θελήσει να αποδεσμευθεί από την σύμβαση, και τί μπορεί να ζητήσει (και βάσει ποιών διατάξεων), αν αποφασίσει να εμμείνει σ’ αυτήν;

2. Τι νομική σημασία θα είχε, αν τις σχετικές συζητήσεις είχε διεξαγάγει ο Γ, διευθυντής της επιχειρήσεως του Α, και ήταν αυτός που είχε αποκρύψει την κατά τα άνω κρίσιμη πληροφορία;

3. Επηρεάζεται από τον θάνατο του Α η δυνατότητα του Β να αποκτήσει μετά ταύτα την κυριότητα του πωληθέντος εργοστασίου;

4. Αν τελικά η μεταβίβαση του εργοστασίου στον Β συντελεσθεί, τί θα ισχύει ως προς αυτόν αναφορικά με τα χρέη που είχε ο Α;

5. Αίρει την ευθύνη των Σ και Υ ως κληρονόμων του Α το γεγονός ότι προέβησαν στην αποποίηση της κληρονομίας με την κατά τα άνω δήλωσή τους;

6. Ποια η απάντηση στο θέμα της ευθύνης της Σ, αν οι σύζυγοι είχαν ήδη ζητήσει με κοινή αίτησή τους την έκδοση συναινετικού διαζυγίου;

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Φεβρουάριος 2011:

Οι Α και Κ διατηρούν όμορα παραθαλάσσια κτήματα στην Εύβοια. Ο Α επί χρόνια προσπαθεί μάταια να πείσει τον Κ να του πουλήσει το ακίνητό του, προκειμένου ο Α να συνενώσει τα δύο κτήματα και να πολλαπλασιαστεί η μεταπωλητική τους αξία. Τελικά ο Α, προκειμένου να επιτύχει την επιδίωξή του, απειλεί τον Κ ότι θα αποκαλύψει στη σύζυγό του Σ και στη μοναχοκόρη του Μ ότι ο σύζυγος και πατέρας τους αντίστοιχα διατηρεί κρυφά επί δεκαετία εξωσυζυγική σχέση με την Ε. Για να αποτρέψει την αποκάλυψη αυτή, ο Κ...

...πωλεί και μεταβιβάζει νομότυπα στον Α στις 15-1-2010 το ακίνητο έναντι του ευλόγου τιμήματος των 150.000Ε.Στις 15-7-2010 ο Α πωλεί και μεταβιβάζει νομότυπα τα δύο ακίνητα στον εφοπλιστή Φ. Στις 1-11-2010 ο Κ σκοτώνεται σε αυτοκινητιστικό ατύχημα που προκαλεί με αποκλειστική υπαιτιότητά του ο Ο, ο οποίος εξετράπη της πορείας του καθώς οδηγούσε το φορτηγό του αυτοκίνητο. Το Ι.Χ. αυτοκίνητο, που οδηγούσε ο Κ και το οποίο καταστράφηκε ολοσχερώς κατά την πρόσκρουση, το είχε αποκτήσει κατά κυριότητα με αγορά στις 1-8-2010 από τον έμπορο Π με πίστωση του τιμήματος για ένα μήνα. Επειδή, όμως, μετά την παρέλευση σχεδόν τριών μηνών ο Κ εξακολουθούσε να μην εξοφλεί το τίμημα της πώλησης, στις 27-10-2010 ο Π με δήλωσή του προς τον Κ που επιδόθηκε αυθημερόν με δικαστικό επιμελητή είχε υπαναχωρήσει νομότυπα από τη σύμβαση πώλησης και είχε ζητήσει την άμεση επιστροφή του αυτοκινήτου, αίτημα προς το οποίο ο Κ δεν είχε συμμορφωθεί. Με τη διαθήκη του ο Κ αφήνει όλη την περιουσία του στην ερωμένη του Ε και στη μοναχοκόρη του Μ.

Ερωτάται:

1. Ποιοι κληρονομούν τον Κ και με ποια αναλογία ο καθένας;

2. Μπορούν οι κληρονόμοι του Κ να επανακτήσουν το ακίνητο και υπό ποιες προϋποθέσεις;

3. Τι δικαιώματα θεμελιώνουν η σύζυγος Σ και η ερωμένη Ε κατά του οδηγού Ο;

4. Τι δικαιώματα διατηρεί ο έμπορος Π κατά των κληρονόμων του Κ;

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

Μάρτιος 2012 (Σειρά Α'):

Ο Ο, έχει πωλήσει και μεταβιβάσει, νομοτύπως, προς τον Κ, ένα οικόπεδο στα Σπάτα Αττικής, έναντι τιμήματος 600.000€ καταβλητέου σε 12 ισόποσες μηνιαίες δόσεις με την πρόσθετη συμφωνία ότι, εφόσον δεν καταβληθεί έστω μία δόση, κύριος του οικοπέδου καθίσταται αυτομάτως ο Ο, ο οποίος δικαιούται να διατηρήσει και το σύνολο του καταβληθέντος τιμήματος.

 Ο Κ, απευθύνεται προς την Τράπεζα Τ και ζητάει δάνειο 1.000.000€ προκειμένου να ανεγείρει στο οικόπεδο εμπορικό κέντρο. Προς εξασφάλιση της αποπληρωμής του δανείου, παρέχουν με συμβολαιογραφική δήλωση, δικαίωμα εγγραφής υποθήκης υπέρ της Τ, ο μεν Κ επί του οικοπέδου και ο Α (αδελφός του Κ) επί ενός διαμερίσματος αξίας 400.000€ του οποίου, ο Α, είναι κύριος. Η Τ, εγγράφει νομοτύπως τις 2 υποθήκες για ποσό ίσο με την αξία του καθενός ακινήτου και χορηγεί προς τον Κ, δάνειο εξοφλητέο εντός προθεσμίας 2 ετών.

Ο Κ, αναθέτει στον Εργολάβο Ε, την ανέγερση του εμπορικού κέντρου. Ο Ε, από απροσεξία, δεν λαμβάνει τα προσήκοντα μέτρα για την ασφαλή μεταφορά των οικοδομικών υλικών στην οικοδομή, με αποτέλεσμα να πέσει μία ποσότητα τσιμέντου και να προκαλέσει το θάνατο του διερχόμενου Π1 και τον τραυματισμό του διερχόμενου Π2.

Κατά το χρόνο του θανάτου του Π1, η περιουσία του ανέρχεται σε 50.000€. Ο Π1, ο οποίος δεν είχε συντάξει διαθήκη, καταλείπει ως πλησιέστερους συγγενείς του, τους 2 γιούς του Γ1 και Γ2. Ένα χρόνο πριν το θάνατο του Π1, είχε προβεί σε γονική παροχή προς τον Γ1, ύψους 150.000€.

Ερωτάται:

1. Εάν υποτεθεί ότι ο Κ, δεν εξοφλεί μία δόση του τιμήματος προς τον Ο, ποιά η τύχη της υποθήκης της Τ επί του οικοπέδου, επί τη βάσει της πρόσθετης συμφωνίας;

2. Εάν υποτεθεί ότι ο Κ, δεν εξοφλεί τη 12η δόση του τιμήματος προς τον Ο, τι μπορεί ο Κ να αντιτάξει ως προς την πρόσθετη συμφωνία? Ανεξαρτήτως της απάντησής σας στο προηγούμενο υποερώτημα, μπορεί ο Κ να αναζητήσει μέρος του τιμήματος που έχει καταβάλει;

3. Εάν υποτεθεί ότι ο Κ, έχει μεν αποπληρώσει κανονικά το τίμημα του οικοπέδου, αλλά δεν εξόφλησε εμπροθέσμως την οφειλή του έναντι της Τ, μπορεί η Τ να στραφεί κατά του Α και, αν ναι, τί μπορεί να ζητήσει? Έχει, στην περίπτωση αυτή, αξιώσεις ο Α κατά του Κ;

4. Έχει αξιώσεις ο Π2, κατά τίνος και με βάση ποιές διατάξεις;

5. Ποιοί κληρονομούν τον Π1 και τί κληρονομεί ο καθένας, ενόψει και της γονικής παροχής του Π1 προς τον Γ1;

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ιούλιος 2012:

Ο Α, ιδιοκτήτης μεγάλης ακίνητης περιουσίας, μεταβίβασε με νομίμως μεταγεγραμμένο συμβόλαιο την 1.2.2012 κατά κυριότητα το διαμέρισμα 1 στον γνωστό του Χ, με πραγματικό σκοπό απλώς να μειώσει τις φορολογικές του υποχρεώσεις. Ο Χ γνώριζε και αποδέχθηκε τους σκοπούς του Α. Στη συνέχεια όμως ο Χ, ο οποίος άρχισε να αντιμετωπίζει οικονομικές δυσχέρειες, άλλαξε την κλειδαριά του διαμερίσματος και προχώρησε στην πώληση και μεταβίβαση της κυριότητας του με νομίμως μεταγεγραμμένο συμβόλαιο στον Ψ, στον οποίο παρέδωσε και τα κλειδιά του διαμερίσματος. Ο Ψ δεν είχε καμία πληροφόρηση για τις παραπάνω συνεννοήσεις μεταξύ Α και Χ, ούτε για την αλλαγή της κλειδαριάς από τον Χ.
Ο Β, ο οποίος έχει μοναδικό συγγενή εν ζωή αδελφό του Α, βρίσκεται σήμερα σε δεινή οικονομική θέση, αντιμετωπίζει μάλιστα δυσκολίες ακόμη και για την κάλυψη στοιχειωδών αναγκών του, καθώς έχασε πρόσφατα την εργασία του και δεν μπορεί να βρει άλλη. Ο Β έιχε στο μεταξύ δανειστεί παλαιότερα ποσόν ύψους 100000 ευρώ από τον Δ1, υπέρ δε αυτού (του Β) είχε εγγυηθεί εγγράφως ο εγγυητής Ε, παραιτούμενος από την ένσταση διζήσεως. Στον Β ανήκει επίσης κατά κυριότητα πίνακας ζωγραφικής αξίας 30000 ευρώ. Ο Β ζητά από τον Δ2 δάνειο 25000 ευρώ, για να ανταπεξέλθει σε πιεστικές υποχρεώσεις του. Προκειμένου να διευκολύνει οικονομικά τον Β,  ο Δ2 του ζητά να "... του δώσει ως ασφάλεια τον ωραίο ζωγραφικό του πίνακα...".
Ο Π, πατέρας των Α και Β, είχε κατά το θάνατό του την 1.5.2012 στην ιδιοκτησία του μόνο ένα ακίνητο και με τη διαθήκη του όρισε να περιέλθει η επικαρπία του ακινήτου του στον Α και η ψιλή κυριότητα του ίδιου ακινήτου στον Β.

Ερωτάται:

1. Έχει ο Α εμπράγματες αξιώσεις κατά του Ψ με αντικείμενο την απόδοση προς αυτόν του διαμερίσματος;

2. Σε περίπτωση που ο Δ1 στραφεί κατά του εγγυητή Ε και απαιτήσει από αυτόν την καταβολή του ποσού του δανείου, μπορεί ο Ε να προβάλει κατά του Δ1 ότι αγνοούσε κατά τη συναψή της σύμβασης εγγύησης τα προβλήματα φερεγγυότητας του Β;

3. Υποχρεούται και σε ποια έκταση ο Α να βοηθήσει τον Β να ανταπεξέλθει στις οικονομικές δυσκολίες του;

4. Σε ποιες ενέργειες πρέπει να προχωρήσει ο Β, για να εξασφαλίσει την απαίτηση του Δ2 από το υπό διαπραγμάτευση δάνειο; Πρέπει οπωσδήποτε ο Β να αποχωρισθεί τον πίνακα για τον σκοπό αυτόν;

5. Πώς διαμορφώνεται η κληρονομική διαδοχή του Π;

------------------------------------------------------------------------------------------------------

Σεπτέμβριος 2012: (κλικ στην εικόνα για μεγέθυνση)

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Φεβρουάριος 2013 (Α' Σειρά)

Ο Α (εκμισθωτής) έχει ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις ύψους 50.000 ευρώ κατά του μισθωτή Μ από τη μίσθωση καταστήματος του στην οδό Ερμού. Η μίσθωση λήγει την 31.12.2020. Λόγω προβλημάτων ρευστότητας ο Α δανείζεται από την τράπεζα Τ το ποσό 100.000 ευρώ και προς εξασφάλιση του δανείου αυτού εκχωρεί προς την Τ όλα τα μισθώματα από τη συγκεκριμένη μίσθωση, ληξιπρόθεσμα και μελλοντικά. Η Τ αναγγέλλει την εκχώρηση στον Μ. Την εμπρόθεσμη αποπληρωμή του δανείου εγγυάται προς την τράπεζα Τ η Ε, αδελφή του Α.

Ερωτάται:

 1.Είναι έγκυρη η εκχώρηση των μισθωμάτων; Θα μπορούσε να συμφωνηθεί κάποιας άλλης μορφής εξασφάλιση της Τ (και ποια) με αντικείμενο ασφαλείας τα ως άνω μισθώματα;

2.Αν ο Μ έχει καταθετικό λογαριασμό ύψους 300.000 ευρώ στην τράπεζα Τ, μπορεί η Τ να αρνηθεί την ανάληψη του ποσού αυτού  από τον Μ;

3.Αν στην συνέχεια ο Α πωλήσει και μεταβιβάσει το μισθωμένο κατάστημα στον Β, μπορεί ο Β να αξιώσει τα μισθώματα από τον Μ; Τι θα μπορούσε ενδεχομένως να αντιτάξει ο Μ ή η Τ;

4.Αν υποτεθεί ότι: α) Ο Α απεβίωσε χωρίς διαθήκη , αφήνοντας στενότερους συγγενείς του την σύζυγο του Σ και ένα ανήλικο τέκνο, κληρονομεί το τέκνο αυτό το χρέος των 100.000 ευρώ που είχε ο πατέρας του; β) Δεσμεύονται οι κληρονόμοι του Α από την εκχώρηση των μισθωμάτων ή μπορούν να αξιώσουν τα μισθώματα από τον Μ; γ) Τι σημασία θα είχε για την απάντηση σας στα ανωτέρω υποερωτήματα α) και β), αν ο Α είχε ασκήσει αγωγή διαζυγίου κατά της Σ, για το λόγο ότι η Σ είχε εγκαταλείψει την οικογενειακή εστία από τριετίας;

5.Αν ο Μ δεν πληρώνει τα μισθώματα και η Τ δεν φροντίζει να στραφεί εναντίον του, οι δε Α και Μ καθίστανται εν τω μεταξύ αφερέγγυοι, μπορεί η Ε, εναγόμενη από την Τ για επιστροφή του δανείου, να αντιτάξει τη μη δέσμευση της από την εγγύηση; Αν η Ε καταβάλει το χρέος για το οποίο είχε παράσχει την εγγύηση, μπορεί να στραφεί κατά του Α και να ζητήσει να της καταβληθούν όσα έδωσε στην Τ; 
------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Φεβρουάριος 2013 (Β' Σειρά) 

Ο Α μίσθωσε ένα διαμέρισμα, που ανήκε στον Β, για τρία (3) χρόνια προκειμένου να κατοικήσει σε αυτό με την σύζυγό του (Σ). Το διαμέρισμα, που ήταν παλαιό, χρειαζόταν ανακαίνιση και αντικατάσταση του ηλεκτρικού πίνακα. Την ανακαίνιση του διαμερίσματος και την αντικατάσταση του ηλεκτρικού πίνακα ανέλαβε, κατόπιν συμφωνίας με τον Β, να πραγματοποιήσει ο Α. Για τον σκοπό αυτό συμφωνήθηκε μάλιστα μεταξύ του Α και του Β μειωμένο μίσθωμα για τους 6 πρώτους μήνες της μίσθωσης. Στο πλαίσιο της ανακαίνισης ο Α ανέθεσε την αντικατάσταση του ηλεκτρικού πίνακα στον φίλο του (Φ), ο οποίος όμως δεν ήταν ειδικευμένος ηλεκτρολόγος.
Λίγο μετά την αντικατάσταση του ηλεκτρικού πίνακα εκδηλώθηκε πυρκαγιά στο διαμέρισμα λόγω βραχυκυκλώματος στον ηλεκτρικό πίνακα, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την πρόκληση σοβαρών ζημιών στο διαμέρισμα, που για τον λόγο αυτόν δεν μπορούσε πλέον να κατοικηθεί με ασφάλεια.

Ερωτάται:

1. Έχει δικαίωμα ο Α να λήξει πρόωρα τη μίσθωση;

2. Ποιες αξιώσεις έχει ο Β κατά των Α και Φ; Ποιες αξιώσεις έχει ο Α κατά του Φ;

3. (α) Μπορεί ο Β να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις κατά του Α, επισπεύδοντας αναγκαστική εκτέλεση στο αυτοκίνητο που χρησιμοποιούν από κοινού οι Α και Σ; (β) Πώς προστατεύεται η Σ έναντι του ανωτέρου κινδύνου, αν της ανήκει πράγματι το αυτοκίνητο;

4. Αν συνεπεία της πυρκαγιάς καταστράφηκε και το αυτοκίνητο, που η Σ είχε αγοράσει από τον Π με σύμφωνο επιφύλαξης κυριότητας χωρίς να έχει εξοφλήσει το τίμημα, ποιος δικαιούται και έναντι τίνος να ζητήσει αποζημίωση για την αξία του καταστραφέντος αυτοκινήτου;

5. Από την πυρκαγιά επέζησε η Σ, ενώ προκλήθηκε ο θάνατος του Α, ο οποίος δεν έχει προλάβει να συντάξει διαθήκη, κατέλειπε δε ως μόνους εν ζωή συγγενείς τους γονείς του (Γ1 και Γ2) και τους ανεψιούς του (Δ1 και Δ2), τέκνα της αδελφής του που είχε προαποβιώσει. Ποιοι θα κληρονομήσουν τον Α και κατά ποιο ποσοστό;

Οι απαντήσεις πρέπει να είναι αιτιολογημένες. 
Επιτρέπεται η χρήση ασχολίαστου Αστικού Κώδικα χωρίς σημειώσεις.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ιούνιος 2013

Το σωματείο φίλων του ποδηλάτου ΣΦΠ, επιθυμεί να αγοράσει πενήντα ποδήλατα για να μπορούν τα μέλη του να πραγματοποιούν ποδηλατοδρομίες σε δασώδεις περιοχές. Ο Μ, που είναι μέλος του πενταμελούς ΔΣ, προτείνει να αγοράσουν τα ποδήλατα από την επιχείρηση του θείου του ΘΠ. Ο πρόεδρος του σωματείου ΠΣ επισκέφθηκε μαζί με τον Μ το κατάστημα του ΘΠ, ο οποίος, αφού άκουσε τις προδιαγραφές του ποδηλάτου, που επιθυμούσαν να αγοράσουν, τους υπέδειξε ως καταλληλότερο το ποδήλατο WZ, το οποίο, όπως τους διαβεβαίωσε, φέρει ειδικά λάστιχα ανθεκτικά σε χωματόδρομους και τιμάται 250 €. Στη συνέχεια συνεδρίασε το ΔΣ του ΣΦΠ, με την παρουσία όλων των μελών του και αποφάσισε ομόφωνα να αγοράσει 50 ποδήλατα WZ από τον ΘΠ, τα οποία πράγματι αγόρασε ο πρόεδρος του σωματείου ΠΣ και κατέβαλε στον έμπορο ΘΠ το συνολικό ποσό των 12.500 €.

Κατά την πρώτη εξόρμηση των μελών του ΣΦΠ όμως με τα νέα ποδήλατα, τουλάχιστον είκοσι ποδηλάτες δεν κατόρθωσαν να τερματίσουν, επειδή στη διάρκεια της διαδρομής τρύπησαν τα λάστιχά τους, καθώς χτυπούσαν στα εξογκώματα του δασικού δρόμου.

Όταν ο πρόεδρος του σωματείου ΠΣ θέλησε να διαμαρτυρηθεί στον ΘΠ, πληροφορήθηκε ότι μόλις προ τριών ημερών ο ΘΠ είχε τραυματισθεί πολύ σοβαρά σε τροχαίο ατύχημα και είχε πέσει σε κώμα. Η Α, αδελφή του ΘΠ, που είχε αναλάβει τη φροντίδα της ανήλικης κόρης του Δ, της οποίας η μητέρα και σύζυγος του ΘΠ είχε προαποβιώσει, απευθύνθηκε στον εισαγγελέα και του εξέθεσε την κατάσταση της ανεψιάς της, ζητώντας του να παρέμβει. Ύστερα από μία εβδομάδα ο ΘΠ απεβίωσε και άφησε ορφανή τη μοναχοκόρη του Δ.

Εν τω μεταξύ, η Ξ, που προμήθευε τον ΘΠ ανταλλακτικά ποδηλάτων και γνώριζε την Α, της έδειξε ένα συμφωνητικό, που είχαν υπογράψει με τον ΘΠ και ο υπάλληλος του ΚΕΠ είχε θεωρήσει το γνήσιο της υπογραφής τους, στο οποίο ο Π αναγνώριζε ότι της όφειλε 10.000 €. Μετά την επίδειξη αυτού του εγγράφου η Α έκανε έρευνα στα λογιστικά στοιχεία της επιχείρησης του ΘΠ και διαπίστωσε ότι στο κατάστημά του είχε ποδήλατα και ανταλλακτικά αξίας 150.000 €, αλλά όφειλε στο Δημόσιο, τον ΟΑΕΕ, σε άλλους προμηθευτές και στους εκμισθωτές του καταστήματός του άλλες 150.000 €, δηλαδή μαζί με την οφειλή στην Ξ 160.000 €.

Ερωτάται:

1. Ήταν νόμιμη η απόφαση του ΔΣ του σωματείου ΣΦΠ για την αγορά των ποδηλάτων;

2. Ποια δικαιώματα έχει το σωματείο ΣΦΠ κατά του εμπόρου ΘΠ;

3. Σε ποιες ενέργειες θα προβεί ο Εισαγγελέας μετά την ενημέρωσή του από τη Α για την οικογενειακή κατάσταση της Δ;

4. Τι δικαιώματα έχει η Ξ και κατά ποίου θα τα ασκήσει;

5. Σε ποιες ενέργειες πρέπει να προβεί η Α για να προστατέψει τα συμφέροντα της Δ;

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ιανουάριος 2014

Η εταιρεία παραγωγής αγροτικών προϊόντων με την επωνυμία «Grape Export AE» και τον δ.τ. GRAPES καλλιεργεί εκατοντάδες στρεμμάτων στην Πελοπόννησο με σταφύλια διαφόρων τύπων και ποικιλιών. Το 2009 υπέγραψε 5ετή Συμφωνία Συνεργασίας με την φρουτεμπορική εταιρεία «Fruits & Vegetables Import SA» και τον δ.τ. FRUVI με τους ακόλουθους βασικούς όρους:

Έναρξη ισχύος της συμφωνίας: 1-1-2010, 2. Τρόπος Καλλιέργειας: Όπως οι οδηγίες και τεχνικές προδια γραφές FRUVI, 3. Παραδόσεις: Υποχρέωση GRAPES για παράδοση ετησίως min. 600 τόννων συνολικής αξίας 6000000€ περίπου από εποχιακό σταφύλι και από πρώϊμο σταφύλι παραγόμενο κατά τους χειμερινούς μή νες, με τις συμφωνημένες τιμές μονάδος, 4. Προκαταβολή: 6.000.000 € με την υπογραφή της συμφωνίας, 5. Καταβολή Τιμήματος Τμηματικών Παραδόσεων: Με κάθε τμηματική παράδοση σταφυλιών θα εκδίδεται από την GRAPES τιμολόγιο, το οποίο θα είναι αμέσως πληρωτέο τοις μετρητοίς κατά 75%, ενώ το υπόλοιπο 25% του τιμήματος εκάστου τιμολογίου θα καλύπτεται από ισόποσο τμήμα της προκαταβολής, 6. Εγγύηση: Ο κύριος μέτοχος της GRAPES κ. Σταφυλίδης εγγυάται προσωπικώς έναντι της FRUVI μέχρι του ποσού των 6.000.000 €, παραιτούμενος από την ένσταση διζήσεως, για την εμπρόθεσμη και πλήρη παράδοση των σταφυλιών στις συμφωνηθείσες ποσότητες και, προς μεγαλύτερη ασφάλεια, παραχωρεί υπέρ της FRUVI προσημείωση υποθήκης σε ακίνητο της προσωπικής του περιουσίας μέχρι του ποσού των 6.000.000 €, 7. Ποινική Ρήτρα: 3.000.000 € σε περίπτωση υπερημερίας ή υπαίτιας μη παράδοσης από την GRAPES των συμφωνημένων ετήσιων ποσοτήτων σταφυλιών, 8. Λύση συνεργασίας: Σε περίπτωση συνδρομής σπουδαίου λόγου.

Την ως άνω σύμβαση προσυπέγραψε ως εγγυητής ο κ. Σταφυλίδης. Αφού ενεγράφη νομοτύπως προ σημείωση υποθήκης σε ακίνητό του, η συνεργασία των δύο εταιρειών εξελίχθηκε ομαλά κατά τα έτη 2010 και 2011 προς όφελος και των δύο. Το έτος 2012 οι καλλιέργειες της GRAPES προσβλήθηκαν από ασθένεια που αποδίδεται στην αναποτελεσματικότητα ενός νέου φυτοφάρμακου που κυκλοφόρησε στην αγορά για πρώτη φορά το φθινόπωρο του 2011 από την παραγωγό εταιρεία AGROPHARM. Με πολύ αγώνα και προσπάθεια η GRAPES κατάφερε να παραδώσει στην FRUVI μόλις 100 τόννους σταφυλιών στο Α' εξάμηνο 2012, ενώ ήταν βέβαιο ότι η παραγωγή για τα επόμενα δύο έτη θα μειωθεί κι άλλο λόγω της βραδείας ανανήψεως των φυτών από την ασθένεια που τα είχε προσβάλει. Αφού οι δύο εταιρείες αντήλλαξαν διάφορες επιστολές, το Σεπτέμβρη 2012 η FRUVI απέστειλε εξώδικο στην GRAPES δηλώνοντας ότι καταγγέλει τη μεταξύ τους Συμφωνία Συνεργασίας, ότι συμψηφίζει το ποσό των ληξιπρόθεσμων τιμολογίων που εκδόθηκαν από την GRAPES μέσα στο καλοκαίρι 2012 συνολικού ποσού 600.000 € με ισόποσο τμήμα του αναπόσβεστου μέρους της προκαταβολής, ότι ζητεί από την GRAPES άμεση επιστροφή και του υπολοίπου τμήματος της προκαταβολής που ανέρχεται στο ποσό των 2.000.000 €, ότι ζητεί κατάπτωση της ποινικής ρήτρας στο πλήρες ύψος της των 3.000.000 € και ότι επιφυλάσσεται για αξιώσεις αποζημίωσης κυρίως λόγω ανόδου της τιμής ορισμένων ποικιλιών σταφυλιών που είχαν περιληφθεί στη Συμφωνία Συνεργασίας τους.

Ερωτάται:

1. Είναι νόμιμη η καταγγελία της Συνεργασίας από την FRUVI και, αν ναι, ποια αποτελέσματα επιφέρει;

2. Είναι νόμιμος ο συμψηφισμός που δηλώνεται από την FRUVI στο εξώδικο που έστειλε στην GRAPES;

3. Μπορεί η FRUVI να αξιώσει επιτυχώς από τον κ. Σταφυλίδη την πληρωμή του αναπόσβεστου τμήματος της προκαταβολής ύψους 2.000.000 € που είχε εισπράξει η GRAPES και, αν ναι, μπορεί και με ποιες προϋποθέσεις και διατυπώσεις να επισπεύσει αναγκαστική εκτέλεση στο προσημειωμένο ακίνητό του;

4. Μπορεί η FRUVI α) να αξιώσει από την GRAPES αποζημίωση για τους λόγους που αναφέρει στο εξώδικό της και β) να ζητήσει και κατάπτωση του ποσού της ποινικής ρήτρας που έχει συμφωνηθεί;

5. Έχει ευθύνη η εταιρεία AGROPHARM για την αναποτελεσματικότητα του φυτοφάρμακου της και, αν ναι, με βάση ποιές διατάξεις και έναντι ποίου υφίσταται η ευθύνη αυτή και με ποιο περιεχόμενο;

Διευκρίνιση: Όπου εξετάζονται αξιώσεις που προβάλει το ένα μέρος κατά του άλλου πρέπει να εξετασθούν και ενδεχόμενες ενστάσεις του άλλου μέρους καθώς και ο τρόπος αντίκρουσης τέτοιων ενστάσεων.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Απρίλιος 2014 - Σειρά Α'


Ο εργολάβος Ε ανέλαβε, με σύμβαση που συνήψε τον Ιανουάριο του 2010 με τον Α, να επισκευάσει την εξοχική κατοικία του τελευταίου. Κατά τη συμφωνία τους η κατοικία έπρεπε να είναι έτοιμη το αργότερο στις 30-6-2010, διότι ο Α είχε ήδη συμφωνήσει να την εκμισθώσει στον Β για το διάστημα από 1-7-2010 έως 31-8-2010. Τον Μάρτιο του 2010 ο Ε δηλώνει στον Α ότι δεν θα ολοκληρώσει την επισκευή, διότι θεωρεί ασύμφορη τη συμφωνία του με αυτόν. Στις 10-4-2013 ο Α, ο οποίος είχε ένα χρέος απέναντι στον Χ ύψους 80.000ευρώ, πεθαίνει, έχοντας ως μοναδικό συγγενή του, τον ενήλικο υιό του Υ, ο οποίος αποδέχτηκε την κληρονομία με το ευεργέτημα της απογραφής και συνέταξε εμπρόθεσμα απογραφή. Για την εξασφάλιση του χρέους αυτού ο Χ είχε εγγράψει στις 10-4-2011 υποθήκη με βάση τελεσίδικη δικαστική απόφαση σε ακίνητο που φερόταν ότι ανήκε στον Α. Λίγους μήνες μετά την εγγραφή όμως απεδείχθη ότι το ακίνητο δεν ανήκε στην πραγματικότητα στον Α, αλλά στον Κ. Όταν, μετά το θάνατο του Α, ο Υ πληροφορήθηκε το χρέος του Α προς τον Χ πώλησε ένα διαμέρισμα, που περιλαμβανόταν στην κληρονομία, στον Ψ, έναντι 50000ευρώ για να καλύψει μέρος της οφειλής. Το τίμημα προσφέρθηκε από τον Υ στον Χ, ο οποίος όμως αρνήθηκε να το εισπράξει και άσκησε αγωγή κατά του Υ, ζητώντας εξόφληση του συνόλου του χρέους (δηλ. των 80.000ευρώ). 

Ενόψει αυτών ερωτάται:

1. Έχει ο Α αξιώσεις εναντίον του Ε, τις οποίες μπορεί να ασκήσει και πριν από την 30-6-2010, και αν ναι ποιες είναι αυτές;  

2. Απέκτησε ο Χ υποθήκη; 

3. Τι σημασία θα είχε για την απάντηση στο προηγούμενο ερώτημα, αν ο Α λίγο πριν από το θάνατο του είχε τελικά αποκτήσει από τον Κ την κυριότητα του ακινήτου; 

4. Είχε δικαίωμα ο Χ να αρνηθεί την μερική εξόφληση και να ασκήσει αγωγή κατά του Υ για ολόκληρο το χρέος;  

5. Μπορεί ο Χ να ικανοποιήσει την απαίτηση του για τις 80.000ευρώ και από την ατομική περιουσία του Υ;


------------------------------------------------------------------------------------------------------------


Απρίλιος 2014 - Σειρά Β΄

Ο έμπορος  Α όφειλε στον προμηθευτή του Π, από συναλλαγή που έγινε μεταξύ τους στις 10-1-2003, το ποσό των 50.000 €, το οποίο έπρεπε να εξοφληθεί αυθημερόν. Για την εξασφάλιση της απαίτησης του Π, ο Β, συγγενής του Α, παραχώρησε υπέρ του Π υποθήκη σε ακίνητο του και συμφώνησε με αυτόν ότι σε περίπτωση που ο Α δεν αποπληρώσει την οφειλή του όταν αυτή θα καθίστατο ληξιπρόθεσμη, η κυριότητα του ενυπόθηκου ακινήτου θα περιέλθει αυτομάτως στον Π. Παρά ταύτα ο Β, λόγω της μεγάλης οικονομικής ανάγκης στην οποία εν τω μεταξύ περιήλθε, πώλησε και μεταβίβασε το ίδιο αυτό ακίνητο στον Κ στην μισή από την πραγματική του αξία. Τον Ιούνιο του 2005 γεννήθηκε ο Γ, τέκνο χωρίς γάμο του Α με την Δ, για το οποίο πάντως ο Α προέβη αμέσως σε εκούσια δήλωση αναγνώρισης ενώπιον συμβολαιογράφου.  Λίγους μήνες αργότερα η Δ ασκεί αγωγή κατά του Α, ζητώντας από αυτόν διατροφή για την ίδια και καταβολή των δαπανών τοκετού του Γ. Ο Α αντιτείνει ότι η Δ δεν δικαιούται τίποτα από τα παραπάνω, διότι έχει μεγάλη περιουσία που της αποφέρει σημαντικά εισοδήματα.

Ερωτάται:

1. Είναι έγκυρη η συσταθείσα υπό τους άνω όρους υποθήκη;
  
2. Έγινε κύριος του ακινήτου ο Κ;

3. Μπορεί ο Π να απαιτήσει από τον Β την καταβολή της οφειλής του Α;

4. Αν ο Β (ανεξάρτητα από την απάντηση στο αμέσως προηγούμενο ερώτημα) καταβάλει το ποσό της οφειλής στον Π, αποκτά δικαιώματα κατά του Α, και αν ναι, ποια;

5. Έστω ότι ο Π απέστειλε, στις 10-1-2005, στον Α εξώδικη επιστολή, με την οποία του υπενθύμισε το χρέος του και τον κάλεσε να πληρώσει, και ο Α του απάντησε μια εβδομάδα αργότερα, ζητώντας του προθεσμία δύο μηνών για την καταβολή της οφειλής. Αν ο Π κοινοποιήσει στον Α αγωγή στις 20-1-2010 κα ο Α ισχυριστεί ότι η αξίωση του Π έχει παραγραφεί, ποια θα είναι η τύχη της αγωγής του Π;

6. Είναι βάσιμος ο ισχυρισμός του Α ότι δεν οφείλει στη Δ ούτε διατροφή ούτε τις δαπάνες τοκετού, διότι αυτή έχει σημαντικά εισοδήματα;

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ιούλιος 2014 - Σειρά Β΄

Ο βιομήχανος Α είναι βασικός μέτοχος της ανώνυμης εταιρείας «ΜΟΥΝΤΙΑΛ Α.Ε.». Ο Α αποφάσισε να δωρίσει εκατό χιλιάδες (100.000) ανώνυμες μετοχές στον αγαπημένο εγγονό του Ε. Για το λόγο αυτό, την 01.03.2010 ο Α και ο Ε, ο οποίος μόλις είχε συμπληρώσει το 17° έτος της ηλικίας του, συντάσσουν ιδιωτικό συμφωνητικό μεταβιβάσεως των μετοχών λόγω δωρεάς, και ο Α παραδίδει και μεταβιβάζει στον Ε τους τίτλους των προαναφερομένων ανωνύμων μετοχών. Την ίδια ημέρα ο βιομήχανος Α συντάσσει ιδιόγραφη διαθήκη, στην οποία ορίζει ότι αφήνει ως κληρονόμους του τα παιδιά του Γ και Δ καθώς και τον εγγονό του Ε στον οποίο αφήνει την έπαυλή του στην Εκάλη. Ορίζει επίσης ότι αφήνει ποσόν 2.000.000 € καθώς και τα κατονομαζόμενα έργα τέχνης από την ιδιωτική του συλλογή, σε ένα ίδρυμα, το οποίο θα φέρει το όνομά του και θα έχει σκοπό να προάγει τις καλές τέχνες, ορίζει δε και τα όργανα διοικήσεως του ιδρύματος. Ο Α δεν αναφέρει τίποτα στη διαθήκη του για την υπόλοιπη κινητή και ακίνητη περιουσία του. Τον Δεκέμβριο του 2012, ο Α πεθαίνει ξαφνικά, αφήνοντας ως μόνους συγγενείς του την σύζυγό του Σ, με την οποία βρίσκεται σε διάσταση από τις αρχές του 2008 και κατά της οποίας έχει ασκήσει αγωγή διαζυγίου από τον Ιούνιο του 2011, τα τέκνα τους, ήτοι τον γιό του Γ και την κόρη του Δ (μητέρα του Ε), και τον αδελφό του Ζ. Μετά τον θάνατο του Α, ο συντηρητής έργων τέχνης X παραδίδει καλοπίστως στον Ζ (αδελφό του Α), έναν πίνακα του Παρθένη, τον οποίον ο Α κατονόμαζε στη διαθήκη και τον οποίο είχε αφήσει για συντήρηση. Ο Ζ πωλεί και μεταβιβάζει τον πίνακα στον γκαλερίστα Ψ έναντι καταβληθέντος τιμήματος 200.000 €. Το γεγονός αυτό αποκαλύπτεται ένα χρόνο μετά τον θάνατο του Α. Ο Α είχε παραχωρήσει υποθήκη επί της έπαυλής του για ποσόν 500.000 €, σε εξασφάλιση απαιτήσεως της Τράπεζας Τ, η οποία είχε χορηγήσει δάνειο προς την εταιρεία «ΜΟΥΝΤΙΑΛ Α.Ε.». 

Ερωτάται: 

1. Είναι έγκυρη η δωρεά των 100.000 μετοχών της εταιρείας «ΜΟΥΝΤΙΑΛ Α.Ε.» από τον Α προς τον 17χρονο Ε; 

2. Ποιοι καθίστανται κληρονόμοι του Α και τί κληρονομεί ο καθένας; 

3. Αν υποτεθεί ότι η Σ είναι άπορη, έχει αξίωση διατροφής και κατά ποιου; 

4. Είναι δυνατή η διεκδίκηση του πίνακα που κατέχει ο Ψ και από ποιόν;  

5.   

α) Έχει δικαίωμα ο Ε να καταβάλει την οφειλή στην Τ, ώστε να αποφύγει την εκπλειστηρίαση της έπαυλης; 

β) Μπορεί ο Ε να διεκδικήσει το καταβληθέν ποσό και από ποιόν;

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Σεπτέμβριος 2014

Ο Π έχει αξίωση κατά του X1 για την καταβολή 300.000 € από προηγούμενες οικονομικές διευκολύνσεις που του είχε παράσχει. Ο X1 δεν έχει ωστόσο σήμερα την οικονομική δυνατότητα να πληρώσει τον Π στον συμφωνημένο χρόνο. Στον X1 οφείλει πάντως ο Χ2 300.000 € από μεταξύ τους συναλλακτική σχέση.

Ο Π πωλεί και μεταβιβάζει την 1.10.2013 στον Α μεταχειρισμένο εξοπλισμό της επιχείρησής του αντί ποσού 150.000 €, καταβλητέου την 1.2.2014. Υπέρ του Α εγγυάται ο Ε με την από 1.10.2013 επιστολή του, στην οποία δηλώνει επίσης ότι παραιτείται της ένστασης της διζήσεως. Την 1.2.2014 ο Α προσφέρεται να καταβάλει στον Π μόνον 50.000, επικαλούμενος αφόρητη οικονομική στενότητα και αιτούμενος «να του δοθεί περισσότερος χρόνος» για να αποπληρώσει την οφειλή του προς τον Π. Ο Π ωστόσο απαντά στον Α εγγράφως την 1.3.2014 ότι θα πρέπει αμέσως να καταβάλει «ως οφείλει».

Ο Π έχει ανάγκη χρηματοδότησης και απευθύνεται στον Δ, ο οποίος όμως κατά τη σχετική διαπραγμάτευση απαιτεί από τον Π να του χορηγήσει ενέχυρο στον εξοπλισμό της επιχείρησής του, ο οποίος αποτελείται από περισσότερα κινητά πράγματα.

Ο Π, φυσικό τέκνο της Μ1, ο οποίος είχε υιοθετηθεί νομοτύπως από τη Μ2, όταν ήταν ανήλικος, αποβιώνει την 1.6.2014.

Ερωτάται:

1. Μπορεί και, αν ναι, με ποιον τρόπο ο X1 να χρησιμοποιήσει την απαίτησή του κατά του Χ2, για να ικανοποιήσει την εναντίον του (X1) απαίτηση του Π;

2. Ποιές αξιώσεις είχε ο Π πριν από τον θάνατό του κατά των Α και Ε;

3. Μπορούσε και, αν ναι, με ποιον τρόπο ο Π να συστήσει υπέρ του Δ δικαίωμα ενεχύρου στον εξοπλισμό της επιχείρησής του:

α) τον Σεπτέμβριο του 2013;

β) τον Μάιο του 2014;

γ) τον Μάιο του 2014, αν μεταξύ Π και Α είχε συμφωνηθεί σύμφωνο επιφύλαξης κυριότητας;

4. Μπορούν η Μ1 ή Μ2 ή και οι δύο να ασκήσουν τα δικαιώματα του Π κατά των Α και Ε μετά από τον θάνατο του Π;

Επιτρέπεται η χρήση ασχολίαστου Αστικού Κώδικα

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Φεβρουάριος 2015 - Σειρά Α'

Η ανώνυμη εταιρεία Ε, ιδιοκτήτρια ενός πολυτελούς διαμερίσματος, το οποίο είχε εκμισθώσει στον Τ, ανέθεσε στον μεσίτη Μ την εξεύρεση αγοραστή για την πώληση του διαμερίσματος. Το έτος 2012 ο Μ πραγματοποίησε μια σειρά επισκέψεων στο διαμέρισμα με τον Υ, υποψήφιο αγοραστή. Κατά τη διάρκεια των επισκέψεων αυτών ο Υ εκμεταλλεύθηκε την ευκαιρία και έκλεψε διάφορα πολύτιμα αντικείμενα του Τ, τα οποία βρίσκονταν στο διαμέρισμα.
Μέτοχοι της Ε είναι οι Α και Β κατά 50%, οι οποίοι είχαν συμφωνήσει ότι κανείς από τους δύο δεν επιτρέπεται να μεταβιβάσει τις μετοχές του χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του άλλου. Παρά τη συμφωνία αυτή το 2013 ο Α μεταβίβασε χαριστικά τις μετοχές του, αξίας 300.000 ευρώ στον τριαντάχρονο γιο του Γ.
Το καλοκαίρι του 2014 ο Α απεβίωσε αδιάθετος, με πλησιέστερους συγγενείς εκτός από τον Γ, τον δεκαεξάχρονο γιο του Δ και τον χαμηλοσυνταξιούχο Π (παππού των Γ και Δ), η δε περιουσία του αποτελείτο από ακίνητα συνολικής αξίας 600.000 ευρώ. Μετά τον θάνατο του πατέρα του ο Γ, χωρίς να ενημερώσει καθόλου τον αδερφό του Δ, ξεκίνησε προπαρασκευαστικές εργασίες διαμόρφωσης του χώρου σ' ένα από τα κληρονομιαία οικόπεδα, με απώτερο σκοπό την ανέγερση σ΄ αυτό εξοχικής κατοικίας.

Ερωτάται:

1. Έχει ο Τ αξίωση αποζημίωσης κατά του Μ, της Ε ή και των δύο σχετικά με την κλοπή των αντικειμένων του;

2. Είναι έγκυρη η μεταβίβαση των μετοχών από τον Α στον Γ χωρίς σύμφωνη γνώμη του Β;

3. Πώς κληρονομείται ο Α; Παίζει ρόλο στη διαμόρφωση των ποσοστών κληρονομίας το γεγονός ότι ο Α, πριν από το θάνατο του, μεταβίβασε χαριστικά τις μετοχές του, αξίας 300.000 ευρώ στον γιο του Γ;

4. Έχει και ποιες εμπράγματες αξιώσεις ο Δ κατά του Γ με περιεχόμενο την απαγόρευση των εργασιών στο οικόπεδο;

5. Πώς θα καλυφθούν οι δαπάνες διαβίωσης του Δ μετά τον θάνατο του πατέρα του (η μητέρα του και σύζυγος του Α είχε προαποβιώσει);

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Φεβρουάριος 2015 - Σειρά Β΄

Ο Α πώλησε και μεταβίβασε στον Β ένα οικόπεδο. Ο Α συνομολόγησε στο πωλητήριο συμβόλαιο ότι το οικόπεδο είναι άρτιο και οικοδομήσιμο. Για την εξόφληση του τιμήματος ο Β συμφώνησε με την τράπεζα Τ να του χορηγηθεί δάνειο έναντι υποθήκης που θα παραχωρούσε ο Β στην Τ επί του οικοπέδου. Ο Β μετέγραψε το συμβόλαιο, με το οποίο απέκτησε το οικόπεδο, και κατόπιν συστάθηκε νόμιμα υποθήκη επί του οικοπέδου υπέρ της Τ. Στη συνέχεια ο Β ανέθεσε στον πολιτικό μηχανικό Μ την μελέτη ανέγερσης επί του οικοπέδου εξοχικής κατοικίας. Τότε ο Μ πληροφορεί τον Β ότι το οικόπεδο δεν είναι οικοδομήσιμο. Ευρισκόμενος σε δικαστική διένεξη με τον Α και την Τ ο Β απεβίωσε, άφησε δε έγκυρη διαθήκη με το εξής περιεχόμενο: ''Εγκαθιστώ μοναδικό κληρονόμο μου σε όλη την περιουσία μου τον γιο μου (Γ) και ορίζω το επίδικο οικόπεδο να περιέλθει στον φίλο μου (Φ)''.

Ερωτάται:

1) Ποιες αξιώσεις έχει ο Β κατά του Α;

2) Αν ο Β υπαναχωρήσει από την πώληση, τι δικαιώματα έχει ο Α;

3) Επηρεάζονται τα δικαιώματα της Τ λόγω υπαναχώρησης; Ποιες αξιώσεις και κατά τίνος έχει η Τ, αν ο Β δεν εξοφλήσει το δάνειο που έλαβε από αυτήν;

4) Ποιος κληρονομεί τον Β, αν ο Φ είχε προαποβιώσει του Β και ο Β, εκτός του Γ, είχε επίσης σύζυγο (Σ), με την οποία ο Β ήταν σε διάσταση τα δύο τελευταία χρόνια πριν από το θάνατό του;

5) Έχει δικαίωμα διατροφής η Σ κατά τη διάρκεια της διάστασης (έναντι τίνος και υπό ποιες προϋποθέσεις); Έχει δικαίωμα διατροφής η Σ μετά το θάνατο του Β (έναντι τίνος και υπό ποιες προϋποθέσεις);

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ιούνιος 2015

Την 1.3.2015 ο Κ, ο οποίος διατελούσε σε χηρεία από 10ετίας, συνέταξε, χρονολόγησε και υπέγραψε ιδιοχείρως την ακόλουθη διαθήκη: «Επιθυμώ η εξοχική κατοικία στο Μπατσί της Άνδρου, που απέκτησα κατά πλήρη κυριότητα από κληρονομία μακρινής εξαδέλφης μου στις αρχές του τρέχοντος έτους, και η οποία αποτελεί το μοναδικό μου περιουσιακό στοιχείο, να περιέλθει καθ' ολοκληρίαν μετά το θάνατό μου στη θυγατέρα μου Θ, η οποία παρά την παντελή ανυπαρξία εισοδημάτων της από κάθε πηγή, μου προσέφερε μετά το θάνατο της συζύγου μου και μέχρι το τέλος του 2014 στέγη στο σπίτι της. Με την παρούσα διαθήκη μου αποκληρώνω από τη νόμιμη μοίρα τον υιό μου Γ, ο οποίος αν και εύπορος με υψηλά εισοδήματα τόσο από την εργασία του, όσο και από πολλά προσοδοφόρα ακίνητα ιδιοκτησίας του, και ενώ γνώριζε ότι είμαι χαμηλοσυνταξιούχος και υπέργηρος και αδυνατώ να διαθρέψω μόνος μου τον εαυτό μου, αδιαφόρησε για εμένα και αρνήθηκε να μου παράσχει οποιαδήποτε οικονομική βοήθεια μέχρι και το τέλος του 2014»

Ο Κ απεβίωσε την 1.6.2015, αφήνοντας ως μόνους συγγενείς του εν ζωή την κόρη του Θ, τον γυιό του Γ και τις δίδυμες εγγονές του, X και Φ, κόρες του γυιού του Γ, οι οποίες ενηλικιώθηκαν την 1.5.2015. Μοναδικό περιουσιακό του στοιχείο κατά το χρόνο του θανάτου του ήταν η εξοχική κατοικία της Άνδρου. Την 15.6.2015 οι X και Φ αρχίζουν εργασίες κατασκευής υπερπολυτελούς πισίνας στην κατοικία της Άνδρου, παρά το γεγονός ότι η Θ έχει εκφράσει την αντίθεσή της σε αυτό. Από δε την 20.6.2015 και εξής ο Ξ, κύριος του γειτονικού ακινήτου, αρχίζει να κατασκευάζει υπόστεγο για τη στάθμευση του οχήματος μεταφοράς (trailer) του σκάφους του στην άκρη του ίδιου οικοπέδου, ισχυριζόμενος μάλιστα αυθαίρετα ότι το συγκεκριμένο τμήμα του οικοπέδου τού ανήκει.

Κατόπιν όλων αυτών η Θ επισκέπτεται τη δικηγόρο της και της θέτει τα εξής ερωτήματα:

1. Ποιος έχει υποχρέωση διατροφής του Κ μετά το θάνατο της συζύγου του και μέχρι το τέλος του 2014;

2. Είναι νόμιμη Π αποκλήρωση του Γ από τον Κ;

3. Ποιος κληρονομεί και σε τι ποσοστά τον Κ;

4. Μπορεί η Θ να εμποδίσει με δικαστικές ενέργειες τις X και Φ να κατασκευάσουν την πισίνα;

5. Ποια δικαιώματα έχει η Θ έναντι του Ξ;

Επιτρέπεται η χρήση ασχολίαστου Αστικού Κώδικα

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Φεβρουάριος 2016 (Σειρά Ά)

Ο Α οδηγώντας το αυτοκίνητό του, παραβιάζει από απροσεξία του το κόκκινο φανάρι και τραυματίζει σοβαρά τον διερχόμενο γνωστό τραγουδιστή, Β, ο οποίος τελικά πεθαίνει ύστερα από ολιγοήμερη νοσηλεία, κατά τη διάρκεια της οποίας ματαιώθηκαν και δύο προγραμματισμένες συναυλίες του. Κατά τον χρόνο του θανάτου του, η προσωπική κατάσταση τού Β ήταν η εξής: ο Β βρισκόταν σε διάσταση με τη σύζυγό του Σ, με την οποία είχε αποκτήσει και μια κόρη, την Δ, και συζούσε με την Γ (χωρίς να έχει συνάψει μαζί της σύμφωνο συμβίωσης), ενώ είχε και έναν αδελφό, τον Ε. Με ιδιόγραφη διαθήκη του ο Β, ο οποίος διέθετε μεγάλη περιουσία, είχε ορίσει τα ακόλουθα: «Εγκαθιστώ γενική κληρονόμο της περιούσιας μου την αγαπημένη μου σύντροφο Γ. Από τα αυτοκίνητά μου, το αυτοκίνητο μάρκας X, επιθυμώ να το πάρει ο αδελφός μου Ε"

Ερωτάται:

1. Εάν υποτεθεί ότι τα νοσήλια και τα έξοδα κηδείας του Β ανήλθαν συνολικά στο ποσό των 2.000 €, ποιος δικαιούται να τα αξιώσει από τον Α;

2. Δικαιούται να αξιώσουν από τον Α αποζημίωση :

α) η Γ λόγω στέρησης διατροφής;

β) ο καλλιτεχνικός επιχειρηματίας, Κ. για τα διαφυγόντα κέρδη του λόγω ματαίωσης των συναυλιών που θα έδινε ο Β;

3. Εάν υποτεθεί ότι η Γ αρνείται να δώσει το αυτοκίνητο στον Ε, υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί ο τελευταίος να πάρει το αυτοκίνητο;

4. Εάν, αφού ο Ε πήρε το αυτοκίνητο και το μεταβίβασε περαιτέρω λόγω πωλήσεως στον Ζ, βρέθηκε νεότερη ιδιόγραφη διαθήκη του Β ή οποία ως μοναδικό περιεχόμενο είχε τη φράση του Β ότι ανακαλεί την προηγούμενη διαθήκη του, μπορούν να διεκδικήσουν το αυτοκίνητο από τον Ζ οι Δ και Σ και αν ναι, με ποιες αξιώσεις;

5. Έστω ότι (και ανεξάρτητα από την απάντηση στο 4° ερώτημα) οι Δ και Σ ασκούν διεκδικητική αγωγή κατά του Ζ ο οποίος, πριν του κοινοποιηθεί η αγωγή, ενεπλάκη από υπαιτιότητά του σε τροχαίο ατύχημα, με αποτέλεσμα την ολοσχερή καταστροφή του αυτοκινήτου. Έχουν στην περίπτωση αυτή κάποια αξίωση εναντίον του οι Δ και Σ;

----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Φεβρουάριος 2016 (Σειρά Β')

Ο Φ, νεαρός φυσικός που αντιμετωπίζει προβλήματα επαγγελματικής αποκατάστασης, αποφασίζει να μετατρέψει σε ξενώνα ένα παλιό αγροτικό σπίτι στα Άγραφα, το οποίο ανήκε στην πατρική οικογένεια του πατέρα του, Μ. Συγκεκριμένα, το σπίτι ήταν το μοναδικό περιουσιακό στοιχείο του παππού του, Π, ο οποίος αποβίωσε το έτος 2001 χωρίς να αφήσει διαθήκη. Κατά τον χρόνο του θανάτου του Π, πλησιέστεροι συγγενείς του ήταν τα τρία παιδιά του, ο Μ (πατέρας του Φ) και οι Θ1 και Θ2 οι οποίοι είναι μόνιμα εγκατεστημένοι στο εξωτερικό. Ενόψει των σχεδίων του Φ, ο Μ , ακολουθώντας φιλική συμβουλή και αποκρύπτωντας την ύπαρξη των αδερφών του, προβαίνει το 2012 σε αποδοχή ολόκληρου του ακινήτου και σε εκμίσθωσή του στον Φ για 15 χρόνια, μεταγράφει δε την αποδοχή και την μίσθωση. Στην συνέχεια ο Μ, για δάνειο 150.000 που έλαβε ο Φ από την τράπεζα Τ, παρέχει προσωπική εγγύηση στην Τ, παραιτούμενος μεταξύ άλλων από τη εφαρμογή των άρθρων 853, 855, 858 και 862-863 ΑΚ, καθώς και υποθήκη στο παραπάνω ακίνητο, με ποσό εγγραφής 50.000 ευρώ, προς εξασφάλιση της Τ για τις απαιτήσεις της από την σύμβαση εγγύησης. Λίγους μήνες αργότερα πεθαίνει ο Θ1 (δεν είχε δημιουργήσει δική του οικογένεια) και δημοσιεύεται διαθήκη του με το περιεχόμενο "Επιθυμώ το σπίτι στο χωριό να περιέλθει στον ανηψιό μου Φ". Οι εργασίες στο αγροτικό σπίτι ολοκληρώνονται και τα Χριστούγεννα του 2014 ο ξενώνας αρχίζει να λειτουργεί. Ένα έτος αργότερα εμφανίζεται ο Θ2, επιθυμώντας να διαμένει στο στο πατρικό του σπίτι (τώρα ξενώνα) όμως ο Μ, επικαλούμενος τη μίσθωση, δεν του το επιτρέπει.

Ερωτάται:

1. Ποιά πρόσωπα έχουν σήμερα στο ακίνητο εμπράγματο ή ενοχικό δικαίωμα;

2. Έχει δικαίωμα ο Θ2 να διαμένει στο σπίτι ή ορθά ο Μ δεν του το επιτρέπει;

3. Έχει και ποιές αξιώσεις ο Θ2 κατά του Μ σε σχέση με τα μισθώματα που ο τελευταίος έχει εισπράξει από τον Φ;

4. Αν ο Φ περιέλθει σε υπερημερία και η ενυπόθηκη δαμείστρια Τ θέσει σε κίνηση διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης σε στο ακίνητο μπορεί ο Μ να ελευθερώσει το ακίνητο από την υποθήκη καταβάλλοντας στη Τ 70.000 ευρώ;

5. Είναι έγκυρη η παραίτηση του Μ , στο πλαίσιο της σύμβασης εγγύησης, από την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 862 ΑΚ;

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ιούνιος 2016

Ο Α και η Γ, κατά τη διάρκεια του γάμου τους, απέκτησαν ένα τέκνο, τον Τ, ηλικίας σήμερα 19 ετών. Επίσης κατά τη διάρκεια του γάμου του, ο Α ανήγειρε σε ιδιόκτητο ακίνητο, το οποίο είχε από κληρονομιά του πατέρα του, μια διώροφη οικοδομή, αποτελούμενη από δύο οροφοδιαμερίσματα.
Πριν από ένα έτος (τον Ιούνιο του 2015), μετά την ενηλικίωση του Τ, ο Α συμφώνησε με τον Τ να του παραχωρήσει τη χρήση του διαμερίσματος του κάτω ορόφου, χωρίς αντάλλαγμα, προκειμένου ο Τ να αφοσιωθεί απερίσπαστος στις σπουδές του.
Τον Ιανουάριο του 2016, ο Τ, για να ενισχύσει τα οικονομικά του, συμφώνησε με τον Φ, συμφοιτητή του, την παραχώρηση ενός τμήματος του οροφοδιαμερίσματος, έναντι ανταλλάγματος. Όταν το αντιλαμβάνεται αυτό ο Α, ζητεί αμέσως από τον Τ να επιστρέψει τα κλειδιά του διαμερίσματος και από τον Φ να πάρει τα πράγματά του.
Με αφορμή αυτό το γεγονός, ο Α διαπληκτίσθηκε επίσης έντονα με τη σύζυγο του, Γ, κατά της οποίας μάλιστα χειροδίκησε βίαια. Κατόπιν αυτού, η Γ, έχοντας υποστεί στο παρελθόν και άλλες βίαιες συμπεριφορές από τον Α, εγκατέλειψε τη συζυγική οικία, μετέβη προσωρινά στην οικία των γονέων της και άσκησε κατά του Α αγωγή διαζυγίου.
Πριν από ένα μήνα, ο Α υπέστη καρδιακό επεισόδιο και απεβίωσε, χωρίς να έχει αφήσει διαθήκη.

Ερωτάται:

1) Τι είδους σύμβαση καταρτίστηκε μεταξύ Α και Τ; Ήταν έγκυρη αν καταρτίστηκε προφορικά;

2) Είχε δικαίωμα ο Α να ζητήσει την απόδοση του διαμερίσματος από τους Τ και Φ;

3) Ήταν βάσιμη η αγωγή διαζυγίου της Γ κατά του Α;

4) Μετά τον θάνατο του Α, αποκτούν και ποια δικαιώματα οι Γ και Τ, σε σχέση με τη διώροφη οικοδομή;

5) Αν ο Φ παραμένει ακόμη στο διαμέρισμα, έχουν δικαίωμα σήμερα οι Γ και Τ ζητήσουν από τον Φ να αποχωρήσει;

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Σεπτέμβριος 2016

Τον Μάρτιο του 2014 ο επιχειρηματίας Ε συνέταξε ιδιόγραφη διαθήκη, στην οποία όρισε ότι, μετά τον θάνατό του, όλοι οι πίνακες της συλλογής του, τους οποίους κατονομάζει, καθώς και ένα ακίνητό του στην Κηφισιά, θα περιέλθουν αμέσως σε ένα ίδρυμα, το οποίο θα φέρει το όνομα του, θα έχει σκοπό τη μόνιμη έκθεση της συλλογής του και την ενίσχυση νέων ζωγράφων και θα διοικείται από πρόσωπα που ορίζει. Στη διαθήκη του ο Ε δεν όρισε τίποτα για την υπόλοιπη περιουσία του, η οποία είναι πολλαπλάσιας αξίας.
Τον Μάιο του 2015 ο Ε υπέκυψε στις πιέσεις του φίλου του Φ, συλλέκτη έργων τέχνης, και πώλησε έναν από τους πίνακες της συλλογής του, έργο του σπουδαίου ζωγράφου Ζ, έναντι τιμήματος 200.000 ευρώ, το οποίο ο Φ κατέβαλε αμέσως και παρέλαβε τον πίνακα.
Τον Ιούνιο του 2015 ο Ε τραυματίζεται θανάσιμα από αυτοκίνητο, ο οδηγός του οποίου Ο, παραβίασε το κόκκινο σήμα. Κατά τον χρόνο του θανάτου του ο Ε είχε ως μοναδικούς συγγενείς του τη σύζυγο του Σ, την κόρη του Κ, που είναι φοιτήτρια, και τον αδερφό του Α.
Στις αρχές Ιουλίου 2015 ο Α (αδελφός του Ε), παραλαμβάνει από τον συντηρητή Χ δύο πίνακες, τους οποίους ο Ε, λίγες μέρες πριν από τον θάνατό του, είχε αφήσει για συντήρηση και στολίζει με αυτούς το σαλόνι του σπιτιού του.
Τον Σεπτέμβριο του 2015 δημοσιεύθηκε η διαθήκη του Ε. Τον Μάιο του 2016 δημοσιεύτηκε το προεδρικό διάταγμα για την έγκριση του ιδρύματος που όρισε ο Ε.
Στο μεταξύ, τον Ιούλιο του 2015 ο Φ ανακάλυψε ότι ο πίνακας που αγόρασε από τον Ε δεν ήταν ο αυθεντικός πίνακας του Ζ αλλά ένα καλοφτιαγμένο αντίγραφο, αξίας 20.000 ευρώ, γεγονός που δεν γνώριζε ούτε ο Ε.

Ερωτάται:

1. Ποια πρόσωπα κληρονομούν τον Ε, με ποιον τρόπο και τι κληρονομεί ο καθένας;

2. α) Πότε και υπό ποιες προϋποθέσεις θα αποκτήσει το ίδρυμα την περιουσία που όρισε ο Ε με τη διαθήκη του;
β) Ποιες αξιώσεις έχει το ίδρυμα και κατά ποιων σε σχέση με τον πίνακα που πώλησε ο Ε στον Φ όσο ζούσε και τους δύο πίνακες που κατέχει ο Α;

3. Ποιες αξιώσεις έχει ο Φ και κατά ποιου για τον πίνακα που αγόρασε ως αυθεντικό;

4. Ποια πρόσωπα έχουν αξιώσεις σύμφωνα με τον ΑΚ και ποιες κατά του οδηγού Ο που προκάλεσε τον θάνατο του Ε;

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Φεβρουάριος 2017 (Α' σειρά)

Ο Κ, κύριος ενός οικοπέδου στον Διόνυσο Αττικής, αναθέτει στις 10.6.2015 στον εργολάβο Ε την ανέγερση μονοκατοικίας, παραδοτέας στις 30.12.2016, έναντι αμοιβής 400.000 ευρώ. Στην εργολαβική σύμβαση περιλαμβάνεται συγγραφή υποχρεώσεων του εργολάβου. Στη συγγραφή ο Ε αναλύει το κόστος του έργου, παραθέτοντας τα έξοδα των υλικών ανά κατηγορίες μονάδων, τις αμοιβές του προσωπικού, το περιθώριο κέρδους και την βάσει αυτών τελική αμοιβή.

Στις 5.7.2015, πριν από την έναρξη των εργασιών, ο Γ, γείτονας του Κ, παρεμποδίζει την εγκατάσταση του εργοταξίου σε ένα τμήμα του ακινήτου, ισχυριζόμενος ότι ο χώρος που έχει οριοθετηθεί για την ανέγερση της οικοδομής καταλαμβάνει και τμήμα δικής του ιδιοκτησίας. Ο Κ επιθυμώντας να αποφύγει καθυστέρηση των εργασιών, δίνει οδηγίες να συνεχισθούν αυτές μόνον στην έκταση του ακινήτου, στην οποία δεν προβάλλει δικαιώματα ο Γ.

Στις 5.8.2016 αποβιώνει ο Α, αδερφός του Κ. Ο Α, που δεν έχει συντάξει διαθήκη, καταλείπει πλησιέστερους εν ζωή συγγενείς την σύζυγο του, Σ, και τον Κ.

Στις 10.12.2016, ο Ε ενημερώνει τον Κ ότι λόγω ανατιμήσεων των υλικών και των εργασιών, το κόστος του έργου θα ανέλθει εν τέλει σε 600.000 ευρώ. Ο Κ ασκεί αγωγή κατά του Ε με την οποία ζητεί την ακύρωση της μεταξύ τους σύμβασης ισχυριζόμενος ότι, εάν γνώριζε ότι το έργο θα ανερχόταν σε τέτοιο κόστος, δεν θα αποφάσιζε την ανέγερση της οικοδομής. Στην αγωγή του ο Κ δηλώνει ότι σε κάθε περίπτωση δεν επιθυμεί να συνεχίσει ο Ε την ανέγερση της οικοδομής.

Στις 5.1.2017, ο Δ ζητεί από τον Κ να του καταβάλει 100.000 ευρώ, τα οποία όφειλε στον Δ ο Α. Ο Κ αντιτείνει ότι δεν επιθυμεί να κληρονομήσει τον Α και ότι, εν πάση περιπτώσει, ο Δ πρέπει να στραφεί κατά της Σ.

Ερωτάται:

1) Τι αξιώσεις έχει σήμερα ο Κ κατά του Γ;

2) Ποιες οι συνέπειες της αγωγής του Κ στη σύμβαση του με τον Ε;

3) Βασίμως στρέφεται ο Δ κατά του Κ;

4) Εάν υποτεθεί ότι η Σ είχε συμβάλει στην επαύξηση της περιουσίας του Α κατά τη διάρκεια του γάμου τους κατά 200.000 ευρώ, έχει σχετική αξίωση και κατά τινός;

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Φεβρουάριος 2017 (Β' σειρά)

Καυχώμενος ψευδώς ο Θ για την περιουσία του, επιτυγχάνει να δεχθεί ο Α, ενήλικος γιος αδερφού της συζύγου του, να υιοθετηθεί απ' αυτόν (τον Θ). Δύο μέρες μετά την τελεσιδικία της σχετικής απόφασης, ο Θ πεθαίνει. Την επόμενη μέρα ο Α επιλαμβάνεται της ατομικής επιχείρησης του Θ και αμέσως αναβαθμίζει τους ακατάλληλους προς χρήση Η/Υ αυτής, με δικά του έξοδα. Κατόπιν, με μέρος των πρώτων εισπράξεων, αγοράζει ένα αυτοκίνητο- που δωρίζει και μεταβιβάζει στην φίλη του Φ- ενώ τις υπόλοιπες τις τοποθετεί στον τραπεζικό του λογαριασμό. Είκοσι μέρες μετά τον θάνατο του Θ, ο Α ανακαλύπτει στα λογιστικά βιβλία ότι ο Θ ήταν κατάχρεος.

1) Αν ο Α γνώριζε την αλήθεια πριν από την τελεσιδικία, πώς και για ποιο λόγο θα μπορούσε να προσβάλει την υιοθεσία;

2) Μπορεί τώρα ο Α να απαλλαγεί από τα χρέη της κληρονομιάς;

3) Αν ανατρεπόταν αναδρομικώς η τελεσίδικη απόφαση της υιοθεσίας, τότε
α) τι δικαιώματα θα είχε κατά των Α και Φ, ο Κ, μοναδικός συγγενής του Θ (γιος της αδερφής του);
β) θα δικαιούνταν ο Α να ζητήσει από τον Κ τα έξοδα της αναβάθμισης των Η/Υ;
Έχουν σημασία για την απάντηση (αα), το εάν ο Α αγνοούσε από βαρειά αμέλεια ότι θα ανατρεπόταν η υιοθεσία και (ββ) η ακαταλληλότητα των παλιών Η/Υ;

Να αιτιολογήσετε τις απαντήσεις σας.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ιούνιος 2017

Η ανώνυμη εταιρία Ε αγοράζει από τους προμηθευτές της ξηρούς καρπούς τους οποίους επεξεργάζεται και συσκευάζει στις εγκαταστάσεις της και στη συνέχεια μεταπωλεί σε χονδρέμπορους.Οι εγκαταστάσεις της Ε στεγάζονται σε βιομηχανικό ακίνητο που έχει μισθώσει από τον Μ ,ιδιοκτήτη του ακινήτου και μεγαλομέτοχο της Ε .

Το 2014 η Ε έλαβε δάνειο από την τράπεζα με ευνοϊκό επιτόκιο 2% ποσού  2.000.000 ελβετικών φράγκων εξοφλητέο σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις μέχρι το 2024.Το δάνειο χρησιμοποιήθηκε για την αγορά σύγχρονων μηχανημάτων επεξεργασίας και συσκευασίας ξηρών καρπών από την εταιρία Κ η οποία τα παρέδωσε στην Ε σταδιακά μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου.

Το δάνειο εγγυήθηκε νομοτύπως ο Μ, παραιτούμενος από την ένσταση της δίζησης.Επιπλέον ο Μ

παραχώρησε υποθήκη υπέρ της Τ επί του ακινήτου του,που ήταν εκμισθωμένο στην Ε, με τη συμφωνία ότι δεν θα παραχωρήσει άλλο υποθηκικό δικαίωμα  το βεβαρυμένο από την Τ ακίνητο.Εντούτοις λίγους μήνες αργότερα,ο Μ παραχώρησε συναινετική προσημείωση υποθήκης στο ίδιο ακίνητο υπέρ του δανειστή του Δ.

Τον Νοέμβριο 2015,λόγω κατασκευαστικού ελαττώματος παρουσιάσθηκε σοβαρή βλάβη στο βασικό μηχάνημα παραγωγής που είχε παραλάβει η Ε από την Κ , με αποτέλεσμα να διακοπεί η παραγωγική διαδικασία για ένα μήνα και να καθυστερήσει η Ε να παραδώσει ξηρούς καρπούς αξίας 300,000 στον πελάτη της χονδρέμπορο Χ.Αυτό σε συνδυασμό και με την αύξηση των φορολογικών βαρών ,της δημιούργησε σοβαρά προβλήματα ρευστότητας.Παράλληλα η αιφνίδια αύξηση της ισοτιμίας ελβετικού φράγκο-ευρώ,οδήγησε στην αύξηση της δανειακής οφειλής της κατά 30%.Ως αποτέλεσμα η Ε από τον Απρίλιο 2016,έχει σταματήσει να καταβάλλει τις δόσεις του δανείου παρά τις επανειλημμένες οχλήσεις της Τ.

Τον Μάιο 2017, η Τ κατήγγειλε το δάνειο και απέκτησε εκτελεστό τίτλο για το ανεξόφλητο υπόλοιπο της οφειλής της Ε.Προκειμένου να διασφαλίσει την είσπραξη της δανειακής απαίτησης της η Τ προέβη μεταξύ άλλων σε κατάσχεση των ξηρών καρπών στις εγκαταστάσεις της Ε.Παρά την κατάσχεση, η Ε πούλησε τους ξηρούς καρπούς στον έμπορο Α.

Ερωτάται:

1.Ποιες έννομες συνέπειες επιφέρει η καταγγελία του δανείου και αν συντρέχουν εν προκειμένω οι προβλεπόμενες από το νόμο προϋποθέσεις για την καταγγελία του από την Τ.

2.Είναι βάσιμος ο ισχυρισμός της Ε,ότι η καταγγελία του δανείου από την Τ είναι καταχρηστική και ακόμα,είναι βάσιμο το αίτημά της προς το δικαστήριο να μειώσει το ποσό του δανείου κατά 30% επειδή ο προσδιορισμός της παροχής σε ελβετικό φράγκο είναι αόριστος και αντίθετος στην καλή πίστη και επιβαρύνει  υπέρμετρα την Ε.

3.Ποια δικαιώματα έχει σήμερα η Ε κατά της Κ ;

4.Έχει ο Α κάποια δικαιώματα κατά της Ε ;

5.Ποιες προϋποθέσεις πρέπει να συντρέχουν και με ποια διαδικασία γίνεται η εγγραφή της υπόθεσης υπέρ της Τ στο ακίνητο του Μ και ποια δικαιώματα έχει η Τ από την υποθήκη ; Είναι έγκυρη η εγγραφή προσημείωσης υποθήκης υπέρ του Δ στο ίδιο ακίνητο ;

----------------------------------------------------------------------------------------------

Σεπτέμβριος 2017

Η εύπορη Α είχε ως σημαντικότερο περιουσιακό της στοιχείο την κυριότητα κεντρικού ξενοδοχείου Αθηνών, του ακινήτου Ξ, το οποίο ήταν εκμισθωμένο μέχρι την 30.05.2015 στην εταιρεία E έναντι ετήσιου μισθώματος 1.000.000 ευρώ. Τον Μάιο του 2013 η Α συνήψε νομοτύπως μετά από μακροχρόνια σχέση με τον σύντροφό της Β, σύμφωνο συμβίωσης με αυτόν. Τον Ιούνιο του 2013 ο Β ερωτεύεται παράφορα την γραμματέα του, γεγονός που προκαλεί ισχυρό ψυχικό κλονισμό στην Α και της δημιουργεί ψυχοκινητική επιβράδυνση και σοβαρή δυσχέρεια στο γράψιμο. Απογοητευμένη πλήρως, η Α καλεί στις 8.7.2013 κοντά της τον μικρανεψιό της (γιό τριτεξαδέλφου της) και μοναδικό συγγενή της Γ, ο οποίος είναι τελειόφοιτος φοιτητής νομικής και έχει παρόμοιο με την Α γραφικό χαρακτήρα. Η A υπαγορεύει τη διαθήκη της στον Γ., ο οποίος καταγράφει ιδιοχείρως την τελευταία βούληση της A σε ένα ιδίας ημερομηνίας (8.7.2013) κείμενο, στο τέλος του οποίου η Α θέτει η ίδια την υπογραφή της. Με τη διαθήκη της αυτή η Α εγκαθιστά ως μοναδικό της κληρονόμο τον Γ. Η κατάσταση της Α επιδεινώνεται ραγδαία και, συνεπεία αλλεπάλληλων εγκεφαλικών επεισοδίων, αυτή πεθαίνει τον Αύγουστο του 2013. Ο Γ επισπεύδει τη δημοσίευση της διαθήκης της Α και τον Οκτώβριο του 2013 αποδέχεται νομοτύπως την κληρονομία της και μεταγράφει την αποδοχή. Τον Νοέμβριο του 2013 ο Γ χορηγεί υπέρ της φίλης του Φ., για δεκαετές επιχειρηματικό δάνειο 200.000 ευρώ που αυτή έλαβε από την τράπεζα Τ, υποθήκη στην Τ ύψους 300.000 ευρώ επί του ακινήτου του Ξ σύμφωνα με τους νόμιμους τύπους. Τον Ιανουάριο του 2014 ο Γ' συνομολογεί με την εταιρεία E τη συμβολαιογραφική παράταση της μίσθωσης του ακινήτου του Ξ μέχρι την 30.6.2045 με μειωμένο, λόγω της κρίσης, ετήσιο μίσθωμα ύψους 700.000 €, προεισπράττει δε 3.500.000 ευρώ για τα μισθώματα 1.7.2017-30.6.2020. Τον Ιούνιο του 2014 ο Γ πωλεί και μεταβιβάζει το ακίνητο Ξ στον επιχειρηματία Ζ έναντι τιμήματος 10.000.000 ευρώ.

Ερωτάται:

1) Δύναται ο Β να προστατευτεί έναντι των αποτελεσμάτων της από 8.7.2013 διαθήκης της Α και αν ναι, με ποια βάση και με ποιον τρόπο;

2) Υποτιθεμένου ότι ο Β επιτυγχάνει, τον Ιούνιο του 2017, τη δεσμευτική προστασία του έναντι των αποτελεσμάτων τής από 8.7.2013 διαθήκης της Α., ερωτάται περαιτέρω

2. 1. πώς διαμορφώνονται ο έννομες σχέσεις (i) ως προς την κυριότητα του ακινήτου Ξ, (ii)ως προς τη λήξη της μισθωτικής σχέσης στις 30.6.2015 και την παράταση της μίσθωσης μέχρι τις 30.6.2015;

2. 2. υφίστανται -θεμελιωμένες σε ποιες νομικές βάσεις- οποιεσδήποτε αξιώσεις εναντίον του Γ και εάν ναι, υπέρ ποίου ή ποίων (ήτοι ενδεχομένως υπέρ του Β ή/και υπέρ της Ε ή/και του Ζ) ;

2.3. μπορεί επί υπερημερίας της στερημένης περιουσίας Φ, η τράπεζα Τ, καταγγέλλοντας την 1.7.2017 το προς την Φ δάνειο, να επιδιώξει την ικανοποίηση των απαιτήσεων της για ανεξόφλητο κεφάλαιο και τόκους, ύψους 280.000 ευρώ, από την υποθήκη επί του ακινήτου Ξ ή/και να στραφεί για το χρέος αυτό εναντίον του Γ;

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ιανουάριος 2018 (Σειρά Α')

Ο επιχειρηματίας Ε επιθυμεί να μεταβεί μαζί με τη σύζυγο του Σ και τον ανήλικο γιο του Γ, για διακοπές σ’ ένα νησί για τρεις μέρες. Ύστερα από έρευνα στο διαδίκτυο, καταλήγει στην επιλογή ενός παραθαλάσσιου ξενοδοχείου, του οποίου το τρίκλινο δωμάτιο κοστίζει 1000 ευρώ τη βραδιά. Ο Ε, υπολαμβάνοντας ότι όλα τα δωμάτια  του ξενοδοχείου έχουν θέα στη θάλασσα, τηλεφωνεί στο ξενοδοχείο και προχωρεί σε κράτηση ενός τρίκλινου δωματίου για τρεις διανυκτερεύσεις, χωρίς περαιτέρω διευκρίνιση. Όταν ο Ε φτάνει με την οικογένειά του στο ξενοδοχείο, διαπιστώνει ότι έχει γίνει κράτηση για δωμάτιο χωρίς θέα στη θάλασσα. Παρ’ όλα αυτά, αποφασίζει να παραμείνει με την οικογένειά του στο δωμάτιο που έχει κρατηθεί.

Ερωτάται:

1. Πάσχει το κύρος της σύμβασης του Ε με το ξενοδοχείο;

2. Τη στιγμή της αναχώρησης ο Ε αρνείται να πληρώσει τα 300 ευρώ που αντιστοιχούν στις τρεις διανυκτερεύσεις, υποστηρίζοντας ότι το ξενοδοχείο πρέπει να προβεί σε έκπτωση στην τιμή του δωματίου (ελλείψει θέας στη θάλασσα), λέει ότι θα καταβάλει μόνο 210 € και ζητάει τα κλειδιά του αυτοκινήτου του που είναι σταθμευμένο στο γκαράζ του ξενοδοχείου, για να φύγει. Οι υπάλληλοι, με τη σειρά τους, αρνούνται να του παραδώσουν τα κλειδιά, αντιτείνοντας ότι το ξενοδοχείο έχει δικαίωμα να κρατήσει το αυτοκίνητο μέχρι την πλήρη εξόφληση της οφειλής του Ε. Έχουν δίκιο οι υπάλληλοι του ξενοδοχείου;

3. Ο Ε δέχεται τελικά να πληρώσει τα 300 ευρώ. Επειδή όμως δεν έχει τόσα λεφτά, ούτε κάποια πιστωτική κάρτα μαζί του, τηλεφωνεί στην τράπεζα του Τ, και ζητάει από τον υπάλληλο της Υ να εμβάσει το εν λόγω ποσό σε έναν λογαριασμό του ξενοδοχείο. Από λάθος όμως του Υ, το ποσό πιστώνεται στο λογαριασμό του τρίτου Φ. Κατά ποιου μπορεί να στραφεί ο Ε για το λάθος αυτό και τι μπορεί να ζητήσει;

4. Εν τέλει όλα διευθετούνται και η οικογένεια αναχωρεί από το ξενοδοχείο. Τότε όμως ο Γ, τρέχοντας προς την έξοδο της υποδοχής του ξενοδοχείου, γλιστράει και πέφτει κάτω με αποτέλεσμα να σπάσει τον αγκώνα του· ο τραυματισμός του οφείλεται αφενός στο γεγονός ότι προηγουμένως η καθαρίστρια του ξενοδοχείου είχε σφουγγαρίσει τον παραπάνω χώρο, χωρίς να θέσει μετά τη σχετική κίτρινη προειδοποιητική πινακίδα, αφετέρου δε στη μεγάλη ταχύτητα που είχε αναπτύξει τρέχοντας ο Γ. Ποιος μπορεί να στραφεί εναντίον του ξενοδοχείου, τι θα ζητήσει και με ποια νομική βάση;

5. Λίγες ημέρες αργότερα, ο Ε πεθαίνει από ανακοπή και αφήνει μοναδικούς εξ αδιαθέτου  κληρονόμους του την Σ και το Γ, επίσης μία μέτριας αξίας κινητής και ακίνητης περιουσία, ένα τραπεζικό λογαριασμό με τη Σ· από την άλλη όμως πλευρά και υψηλά χρέη.

α) Ενόψει ιδίως των χρεών αυτών, τι δυνατότητες έχουν η Σ και ο Γ;

β) Εάν υποτεθεί ότι η Σ είχε συνδράμει τον Ε στην επιχείρηση του, έχει άλλη αξίωση, εκτός του όποιου κληρονομικού δικαιώματος;

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ιανουάριος 2018 (Σειρά Β')

Ο Α, πλούσιος επιχειρηματίας, συμφώνησε με το Β, γνωστό ζωγράφο, να φιλοτεχνήσει για λογαριασμό του ζωγραφικό πίνακα εντός 12μηνου από την κατάρτιση της μεταξύ τους συμφωνίας και έναντι αμοιβής 20.000€. Η συμφωνία τους προέβλεπε ότι μετά την ολοκλήρωση του, ο Β θα μεταβίβαζε στον Α τον πίνακα. Ως προκαταβολή ο Α κατέβαλε στον Β το ποσό των 5.000€. Μετά την παρέλευση τριμήνου, κι ενώ ο Β είχε αρχίσει να φιλοτεχνεί τον πίνακα, ο Β διέκοψε την εργασία του για να παραλάβει άλλη αντίστοιχη παραγγελία τρίτου. Κατόπιν τούτου ο Α απέστειλε εξώδικη δήλωση στον Β καλώντας τον να συνεχίσει την εργασία του εντός 15ήμερου από την παραλαβή του εξωδίκου ώστε να μπορέσει να ολοκληρώσει εμπρόθεσμα το ζωγραφικό πίνακα. Ο Β όμως αδιαφόρησε και άφησε να παρέλθει άπρακτο το 15ήμερο, ολοκλήρωσε δε εν τέλει το ζωγραφικό πίνακα πολύ μετά την παρέλευση του συμφωνημένου χρόνου.

Ερωτάται:

α) Ποια δικαιώματα έχει ο Α κατά του Β;

β) Μετά την ολοκλήρωση του ζωγραφικού πίνακα και πριν την παράδοση του από τον Β στον Α, γίνεται διάρρηξη στο ατελιέ του Β και αφαιρείται ο ζωγραφικός πίνακας. Έχει αξίωση ο Β από τη συμφωνημένη αμοιβή;

γ) Ο διαρρήκτης μεταβίβασε το ζωγραφικό πίνακα στο συλλέκτη έργων σύγχρονης τέχνης Σ, ο οποίος στη συνέχεια τον δώρισε στο Μουσείο σύγχρονης Τέχνης (Μ). Απέκτησε το μ κυριότητα στον πίνακα; Μπορεί ο Β να ζητήσει από το Μ την απόδοση του ζωγραφικού πίνακα; Αν ναι, με ποιες νομικές βάσεις;

δ) Έστω ότι το Μ αποδίδει τον πίνακα στο Β και αυτός τον μεταβιβάζει στον Α, ο οποίος τον δώρισε στη σύζυγο του την Χ. Ο γάμος όμως μεταξύ του Α και της Χ λύθηκε με διαζύγιο. Μπορεί  ο Α να αξιώσει το ζωγραφικό πίνακα από τη Χ;

ε) Ο Β, στον οποίο ο Α δεν έχει αποπληρώσει ακόμη το τίμημα, αποβιώνει αφήνοντας μοναδικό κληρονόμο του το Γ και νομότυπη διαθήκη όπου αναγράφεται : «την αμοιβή που μου οφείλει ο Α για το πίνακα που του ζωγράφισα και του παρέδωσα να την παραλάβει μετά το θάνατο μου ο βοηθός μου ο Φ». Ποια δικαιώματα αποκτά ο Φ και έναντι τίνος;

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ιούνιος 2018

Ο Α, κύριος ενός οικοπέδου στη Βραυρώνα Αττικής, επί του οποίου υπάρχει μονοκατοικία, αποβιώνει την 1.2.2018, καταλείποντας ως μοναδικούς εγγύτερους εξ αδιαθέτου κληρονόμους του τα τρία τέκνα του Β, Γ και Δ, οι οποίοι αποδέχονται την κληρονομιά στις 15.2.2018 με συμβολαιογραφική πράξη, αυθημερόν νομίμως μεταγεγραμμένη. Ακολούθως οι Β και Γ αποφασίζουν να κατασκευάσουν περίπτερο οικοδόμημα και πισίνα στον κήπο και αναθέτουν στον εργολάβο Ε την 1.3.2018 τη διενέργεια εργασιών εκσκαφής αντί 1000 ευρώ και κατασκευής του οικοδομήματος και της πισίνας αντί 12.000 ευρώ. Με την ολοκλήρωση της εκσκαφής την 1.4.2018 αποκαλύπτονται αρχαιολογικά ευρήματα και η αρμόδια αρχαιολογική υπηρεσία ανακαλεί την άδεια κατασκευής. Ο Ε έχει ήδη προμηθευτεί τα υλικά από τον Ζ, συνολικής αξίας 3500 ευρώ. Ερωτάται:

1)Δεσμεύεται ο Δ από την απόφαση των Β και Γ περί της κατασκευής του οικοδομήματος και της πισίνας;

2)Ποιους δεσμεύει η καταρτισθείσα την 1.3.2018 σύμβαση με τον Ε και τι είδους σύμβαση είναι;

3)Έχει ο Ε αξίωση για την καταβολή α) των 1000 ευρώ για την εκσκαφή β) των 12.000 ευρώ για την κατασκευή του οικοδομήματος και της πισίνας και γ) για τα 3500 ευρώ των υλικών κατασκευής;

4)Αν ο Η, κύριος του γειτονικού οικοπέδου, εκμεταλλευόμενος την απουσία του Α λόγω παραμονής του στο νοσοκομείο, την 15.1.2018 , εισήλθε στο οικόπεδο του Α, καθαιρώντας την περίφραξη του, αξίας 1000 ευρώ, και έκοψε τα κλαδιά από τα δέντρα του οικοπέδου του Α, που εκτείνονται πάνω από το οικόπεδο του Η, έχουν και αν ναι ποια δικαιώματα οι Β, Γ και Δ εναντίον του σήμερα (25.6.2018);

5)Αν ο Α είχε αφήσει ιδιόγραφη διαθήκη, με την οποία κατέλιπε όλη του την περιουσία στα τέκνα του Β, Γ και Δ, εφόσον συμφωνούσε σε αυτό και ο ιερέας Ι, πώς θα διαμορφωνόταν η κληρονομική διαδοχή του Α;

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Σεπτέμβριος 2018

   Ο επιχειρηματίας Ε είχε λάβει τον Ιανουάριο του 2007 επιχειρηματικό δάνειο ύψους 500.000 ευρώ από την τράπεζα Τ για 10 χρόνια, προκειμένου να χρηματοδοτήσει μια μικρή νέα εγκατάσταση συσκευασίας φρούτων σε ακίνητο ιδιοκτησίας του. Το δάνειο επρόκειτο τα εξοφληθεί σε 20 ισόποσες εξαμηνιαίες δόσεις, αρχής γενομένης την 30η Δεκεμβρίου 2007 και η τελευταία δόση θα έπρεπε να καταβληθεί την 30η Ιουνίου 2017. Για την εξασφάλιση του δανείου η Τ έχει εγγράψει υποθήκη στο ιδιόκτητο ακίνητο του Ε, ενώ η Σ, σύζυγος του Ε, έχει παράσχει εγγύηση.

   Παρά την οικονομική κρίση, ο Ε εξοφλεί κανονικά τις δόσεις του δανείου, μέχρι το Μάιο του 2015, οπότε με επιστολή του ζητάει από την Τ την αναστολή πληρωμής των δύο επόμενων δόσεων και παράταση ενός έτους για την εξόφληση του δανείου (μέχρι τον Ιούνιο του 2018), λόγω επιδείνωσης της οικονομικής του κατάστασης.

   Η Τ καθυστερεί την απάντηση της και στο τέλος του Νοεμβρίου του 2015 ζητάει από την Σ την εξόφληση των υπόλοιπων δόσεων του δανείου (στη δανειακή σύμβαση περιέχεται ο όρος ότι η μη καταβολή έστω και μίας δόσης καθιστά απαιτητό ολόκληρο το υπόλοιπο ποσό του δανείου). Προ της επαπειλούμενης καταστροφής του ο Ε, ο οποίος μετά την επιστολή του 2015 δεν έχει εξοφλήσει καμία άλλη δόση, αναγκάζεται να πωλήσει το μοναδικό ακίνητό του στον Χ σε εξευτελιστική τιμή (στο 20% της αξίας του) και στη συνέχεια το μισθώνει απ' αυτόν, ώστε να λειτουργεί υποτυπωδώς η επιχείρησή του.
 
   Ερωτάται: 

   1) Τι διακαιώματα έχει η Τ και έναντι τίνος; Τι μπορεί να αντιτάξουν οι εναγόμενοι από τη Τράπεζα εναντίον της με βάση τα δεδομένα του πρακτικού;

   2) Έχει ο Ε κάποια δικαιώματα και έναντι τίνος;

   Η Σ εγκαταλείπει τον Ε τον Ιανουάριο του 2018. Ο Ε εγείρει αγωγή διαζυγίου κατά της Σ τον Μάιο του 2018, της οποίας η συζήτηση προσδιορίζεται για τον Οκτώβριο του 2018. Τον Ιούνιο του 2018 ο Ε αποβιώνει από ανακοπή καρδιάς χωρίς να αφήσει διαθήκη και χωρίς να έχει άλλους συγγενείς εξ αίματος.

   Ερωτάται:

   3) Ποιος κληρονομεί τον Ε; Τι σημασία έχει ότι η Σ μετά το θάνατο του Ε κατέβαλε στην Τ το υπόλοιπο ποσό του δανείου;

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ιούλιος 2019

Η άτεκνη Δ, η οποία έχει ως μοναδικό συγγενή της τον αδελφό της Α, κατάρτισε νομότυπα ιδιόγραφη διαθήκη με την οποία α) εγκαθιστά ως κληρονόμο Χ υπό τους όρους ότι θα μεταβάλει κατά τη νόμιμη διαδικασία το επώνυμό του και το επώνυμο των αρρένων τέκνων του από Χ σε Δ, ώστε να διαιωνισθεί το ιστορικό επώνυμο του προαποβιώσαντος συζύγου της, και ότι α μετακομίσει και θα διαμένει μονίμως στην Κρήτη και β) αφήνει ένα κινητό αξίας 500.000 ευρώ στον αδελφό της Α υπό τον όρο ότι δεν θα προσβάλει την διαθήκη. Η κληρονομιαία περιουσία περιλαμβάνει τρία ακίνητα αξίας 4.000.000 ευρώ, καταθέσεις σε τράπεζες  500.000 ευρώ. Μετά τον θάνατο της Δ, ο Χ συμμορφώνεται με τους ανωτέρω όρους, αποδέχεται την κληρονομία και στη συνέχεια πωλεί και μεταβιβάζει το ένα ακίνητο στον Γ, μισθώνει τα άλλα δύο στον Φ και μεταφέρει τις καταθέσεις στον γιο του Β, φοιτητή Νομικής ως ανταμοιβή του για τους καλούς του βαθμούς και πωλεί και μεταβιβάζει τα κινητά στον συλλέκτη Σ.
Ερωτήματα:
1. Είναι έγκυρη η διαθήκη της Δ;
2. α) Αν υποτεθεί ότι η διαθήκη είναι άκυρη, ποιος κληρονομεί την Δ;
β) Ποιες αξιώσεις έχει ο αληθής κληρονόμος κατά του Ψ και κατά των Τα, Σ και Φ;
γ) Τι θα συμβουλεύατε τον Τ να πράξει πριν την πώληση για να προστατευθεί από ενδεχόμενες αξιώσεις τρίτων;
3. Είναι έγκυρη η μίσθωση μεταξύ Χ και Φ και ποιες τυχόν αξιώσεις έχει ο Φ κατά του Χ, αν ο αληθής κληρονόμος αποβάλει τον Φ;
4. α) Αν ο Β αναλάβει τα χρήματα έχει αξιώσεις εναντίον του ο Α;
β) Αν ο Β αναγκαστεί να αποδώσει τα χρήματα στον Α, έχει αξιώσεις κατά του Χ;

Οι απαντήσεις πρέπει να είναι αιτιολογημένες. Απαγορεύεται η χρήση σχολιασμένου ΑΚ.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Σεπτέμβριος 2019

Στον Α ανήκει κατά κυριότητα πολυτελής εξοχική κατοικία, ευρισκόμενη σε νησί με έντονη τουριστική κίνηση. Ο Γ, προσωπικός ιατρός του Α, επιθυμεί να αποκτήσει το ακίνητο αυτό, το οποίο ο Α αρνείται όμως να διαθέσει. Προκειμένου ο Γ να κάμψει την αντίσταση του Α, τον εκφοβίζει ότι, αν ο Α συνεχίσει να αρνείται την μεταβίβαση, ο Γ θα φροντίσει να γίνουν γνωστά στο περιβάλλον του Α σοβαρά προβλήματα υγείας του τελευταίου. Οι σχετικές πιέσεις του Γ έχουν ως αποτέλεσμα ότι ο Α προχωρεί τελικά στη νομότυπη πώληση και μεταβίβαση του ακινήτου στον Γ την 1.10.2017. Την 1.12.2018 ο Γ συστήνει νομότυπα επικαρπία υπέρ της ενήμερης για όλα τα παραπάνω συζύγου του Β στο ίδιο ακίνητο, η οποία προβαίνει αμέσως στην εκμίσθωση του ακινήτου στον Χ. Την 1.2.2019 ο Α απεβίωσε έχοντας συνάξει διαθήκη στην οποία όριζε μεταξύ άλλων ότι «με την παρούσα επιθυμώ να αναγνωρίσω την Κ, κόρη μου με την Μ, εφόσον η Μ συναινεί και εφόσον η Μ χωρίσει από τον σύζυγό της Σ. Την κόρη μου Κ εγκαθιστώ κληρονόμο σε όλη την περιουσία μου. Αργότερα η Μ παρέχει νομότυπα την συναίνεσή της, εξακολουθεί όμως να βρίσκεται σε γάμο με τον Σ.

Ερωτάται:

1. Είχε ο Α κάποια αξίωση κατά του Γ κατά τον χρόνο πριν από τον θάνατό του σχετικά με το ακίνητο;
2.Είχε ο Α κάποια αξίωση κατά της Β κατά τον χρόνο πριν από τον θάνατό του σχετικά με το ακίνητο;
3.Είχε ο Α κάποια αξίωση κατά του Χ κατά τον χρόνο πριν από τον θάνατό του σχετικά με το ακίνητο;
4.Έχει η Κ κάποια αξίωση κατά του Γ ύστερα από τον θάνατο του Α, εάν αυτός δεν είχε προχωρήσει σε καμία σχετική ενέργεια πριν από τον θάνατό του; Η απάντηση θα ήταν διαφορετική υπό την εκδοχή ότι η Μ έχει χωρίσει από τον σύζυγό της Σ;

Επιτρέπεται η χρήση ασχολίαστου ΑΚ.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Φεβρουάριος 2019

Τον Ιανουάριο του έτους 2013 ο Κ έλαβε από την Τράπεζα Τ έντοκο δάνειο ύψους 300.000 ευρώ,πληρωτέο σε είκοσι χρόνια με ισόποσες μηνιαίες τοκοχρεωλυτικές δόσεις, για να ανεγείρει διώροφη οικοδομή επί του οικοπέδου του που βρίσκεται στη Κρήτη. Προς εξασφάλιση της Τράπεζας, ο Ε αδελφός του Κ, εγγυήθηκε νομίμως υπέρ του δανειολήπτη Κ, παραιτούμενος από την ένσταση διζήσεως.

Ο Κ πέθανε ξαφνικά τον Φεβρουάριο του 2013.Κατά τον χρόνο του θανάτου του Κ η κληρονομιαία περιουσία του περιελάμβανε το ως άνω οικόπεδο στην Κρήτη και χρηματική κατάθεση ύψους 300.000 ευρώ,που αποτελούσε το προϊόν του δανείου. Με νομίμως συντεταγμένη ιδιόγραφη διαθήκη του ο Κ όρισε ως κληρονόμο του την σύζυγό του Σ,η οποία αποδέχθηκε την κληρονομιά και μετέγραψε την αποδοχή στις 7/8/2014. Η Σ με τα χρήματα της τραπεζικής κατάθεσης ανήγειρε επί του κληρονομιαίου οικοπέδου διώροφη οικοδομή.Από την 1.10.2016 εγκαταστάθηκε η ίδια στον πρώτο όροφο και εκμίσθωσε το ισόγειο στο μισθωτή Μ, έναντι μηναίου μισθώματος 600 ευρώ. Η μίσθωση έληξε την 1/1/2019 και ο μισθωτής αποχώρησε από το μίσθιο.

Η Σ την 1/11/2019 πώλησε και μεταβίβασε κατά κυριότητα νομίμως το ως άνω ακίνητο στον Α έναντι 800.000 ευρώ, οποίος μετέγραψε αυθημερόν το συμβόλαιο.

Ο Κ είχε αποκτήσει εκτός γάμου ένα τέκνο,τον Γ τον οποίο είχε αναγνωρίσει νομίμως, χωρίς αυτό να είναι γνωστό στη Σ. Ο Γ αποδέχτηκε νομότυπα την κληρονομιά του πατέρα του και μετέγραψε τη συμβολαιογραφική πράξη αποδοχής στις 2/12/2019. Ακολούθως,  ο Γ την 16/12/2019 άσκησε αγωγή περί κλήρου κατά της Σ.

Στο μεταξύ η Σ,από τον Νοέμβριο του 2019, σταμάτησε να πληρώνει το δάνειο στην τράπεζα στην οποία είχε καταβάλει μέχρι τότε συνολικά 70.000 ευρώ (20.000 ευρώ για τους τόκους και 50.000 ευρώ για μέρος του κεφαλαίου).Η Τ τον Ιανουάριο του 2020 κατήγγειλε το δάνειο εξαιτίας μη καταβολής τριών συνεχόμενων τοκοχρεωλυτικών δόσεων, όπως προβλεπόταν στη σύμβαση δανείου, και απαίτησε από τον εγγυητή Ε, την άμεση καταβολή του υπολειπόμενου ποσού του κεφαλαίου, ύψους 250.000 πλέον των τόκων υπερημερίας.

ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ 

1) Είναι νόμιμη η περί κλήρου αγωγή του Γ και τι μπορεί να ζητήσει; 
2)Υπό την προϋπόθεση ότι ο Γ δεν ασκεί την περί κλήρου αγωγή κατά της Σ, δικαιούται να ασκήσει διεκδικητική αγωγή κατά του Α;
3)Αν υποτεθεί ότι γίνεται δεκτή η διεκδικητική αγωγή κατά του Α, ποιές αξιώσεις έχει ο Α κατά της Σ;
4)Δικαιούται η Τ να καταγγείλει το δάνειο και να στραφεί κατά του Ε; Αν υποτεθεί ότι ο Ε καταβάλει στην τράπεζα Τ το υπολειπόμενο ποσό του δανείου, πλέον των τόκων υπερημερίας, ποιες αξιώσεις έχει και κατά ποιών;

Οι απαντήσεις να είναι αιτιολογημένες. Επιτρέπεται η χρήση ασχολίαστου ΑΚ.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Φεβρουάριος 2021

ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ-ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Παπαδοπούλου-Λέκκας

Από Γενικές Αρχές

-αυτοδικαιοπραξία

-νόμιμη και εκούσια αντιπροσώπευση

-πλάνη, απειλή, πλάνη περί τα παραγωγικά αιτία της βούλησης

-προσύμφωνο

-εικονικότητα δικαιοπραξίας

- αφάνεια

- ίδρυμα

-ανήλικοι

-αιτιώδεις και αναιτιώδεις δικαιοπραξίες,

- παραγραφή (έννοια και δικαιολογητικός λόγος)

-ευθύνη από διαπραγματεύσεις

-αποδυνάμωση δικαιώματος

Από Ενοχικό

-επίσχεση

-άρσιμα χρέη 

-είδη διαφέροντος

-δικαιοπρακτικό θεμέλιο

-ατελείς ενοχές

-ένοχη εις ολόκληρον

-τόπος & χρόνος παροχής

-απρόοπτη μεταβολή των συνθηκών

-τόκοι

-προκήρυξη

-ισόβια πρόσοδος

-ενέχυρο

-ελάττωμα στην πώληση

- Υπόσχεση ελευθερώσεως, ανάδοχη χρέους, άφεση χρέους

-καταδολίευση δανειστών

-αγρομίσθωση

-επίμορτη αγροληψία

-ανανέωση

-απαλλακτικές ρήτρες 

-σύμβαση προσχωρήσεως

-αδικαιολόγητος πλουτισμός

-ευθύνη από διαπραγματεύσεις

- σύμφωνο εξώνησης 

-εξοφλητική απόδειξη

Από Εμπράγματο

-εκποίηση ενώ υπάρχει αναβλητική αίρεση

-νομή και προσβολή νομής

-χρησικτησίες

-μεταβίβαση ακινήτου

-νόμιμος- νομιζόμενος τίτλος

-δουλειά οίκησης 

-επικαρπία 

-υποθήκη

-κατάταξη εγχειρόγραφων δανειστών

Από Οικογενειακό

-λόγοι διαζυγίου

-εικονικότητα γάμου

-περιουσιακή αυτοτέλεια

-κοινοκτημοσύνη

-συγγένεια

-δικαστική συμπαράσταση

-γάμος με αντιπρόσωπο

-συναινετικό διαζύγιο (τύπος και ρύθμιση για τέκνα)

- αναγνώριση τέκνου και ακύρωση αυτής

-επιμέλεια ανηλίκου, Σαρία & επιμέλεια, περιεχόμενο γονικής μέριμνας, ποιοι την ασκούν

-δυνάμεις των συζύγων

-υφίσταται κληρονομητό διατροφής και ποιας διατροφής

Από Κληρονομικό

- κληροδοσία (γενικά, διαζευκτική, προμηθευτέα)

-ευθύνη καθολικών διαδόχων

-νόμιμη μοίρα

-ακυρότητα διαθήκης

Καραμπατζός-Τσολακίδης

-κληρονομητήριο και αγωγή περί κλήρου 

-είδη διαθηκών 

-χρησιδάνειο 

-σύμβαση αντιπαροχής 

-πώληση μελλοντικού πράγματος 

-επικαρπία

-γονική παροχή 

-καταδολίευση δανειστών

-τακτική χρησικτησία 

-μεικτοτυπική σύμβαση (τα πολύ βασικά ) 

-ένσταση 1095ΑΚ

-υπερημερία δανειστή 

(πρακτικοποιημένη θεωρία με δυνατότητα χρήσης κώδικα)

Παναγιωτόπουλος-Παπαρσενίου

-πώληση, 

-αδικοπραξία ,ευθύνη βοηθού εκπλήρωσης, ηθική βλάβη, 

-κληρονομικές συμβάσεις, διαθήκη με βάση κληρονομική σύμβαση

-επικαρπία αναλωτών

-εγγύηση

-τύπος

-παραίτηση από ενστάσεις

-αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα 

-συναινετικό διαζύγιο

-ατελώς αμφοτεροβαρείς συμβάσεις

-δουλείες

-έργο-αντιπαροχή

(λίγη θεωρία και μικρά πρακτικά)

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ιούλιος 2023

Ο Κ πεθαίνει την 1.2.2022 και αφήνει πλησιέστερους συγγενείς τον γιο του Α και την κόρη του Β. Βρίσκεται αμέσως η από 1.2.2020 σιαθήκη στην οποία ο Κ αναφέρει: «Στον Α αφήνω την γκαρσονιέρα μου και στην Β την μονοκατοικία μου. Άλλη περιουσία δεν έχω. Ο Α δεν χρειάζεται κάτι περισσότερο, αφού κέρδισε πρόσφατα 1.000.000€ στο λόττο. Άλλωστε, πριν από 15 χρόνια του χάρισα έναν πίνακα του ζωγράφου Πινελάκη». 

ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ 

1. Ο Α νιώθει αδικημένος, επειδή η γκαρσονιέρα αξίζει μόνο 80.000€ ενώ η μονοκατοικία 500.000€. Εξάλλου, έχει παρέλθει 10ετία από τότε που πήρε τον πίνακα, ο οποίος άξιζε μόλις 20.000€ όταν τον πήρε. Η Β αντιτείνει ότι ο Α είναι ήδη πλούσιος ενώ ο πίνακας του Πινελάκη, ο οποίος έγινε εν τ μεταξύ διάσημος, άξιζε το 2022 τουλάχιστον 100.000€. Έχει δικαιώματα ο Α κατά της Β και, αν ναι, πώς μπορεί να τα ασκήσει; (3 μονάδες)

2. Την 1.2.2023 ο Γ έγινε 18 ετών και η μητέρα του Μ του αποκάλυψε ότι ο βιολογικός πατέρας του είναι ο Κ. Μέχρι τότε η Μ απέφευγε να απαντήσει στον Γ για την καταγωγή του. Από τη στιγμή που ο Γ μαθαίνει την καταγωγή του, χρειάζεται να προβεί σε κάποια ενέργεια, προκειμένου να αποκτήσει δικαιώματα στην περιουσία του Κ και ποια μπορεί να είναι αυτά; (3 μονάδες). 

3. Την 1.2.2021 ο Α πώλησε στον Ε, έμπορο έργων τέχνης, έναν άλλο παλαιό δικό του πίνακα που έμοιαζε μεν με πίνακα Πινελάκη, αλλά δεν είχε την αρτιότητα ενός αληθινού Πινελάκη, έναντι 1.000€. Αργότερα όμως, περί τα μέσα Μαρτίου του 2022, ο Α πληροφορήθηκε ότι ο «ψεύτικος» Πινελάκης ήταν τελικά αυθεντικός πίνακας της νεότητας του ζωγράφου και άξιζε τουλάχιστον 50.000€, πράγμα που δεν γνώριζε ούτε ο Ε. Εν τω μεταξύ, ωστόσο, ο πίνακας είχε κλαπεί από την αποθήκη του Ε, ενώ πλέον βρίσκεται στα χέρια του συλλέκτη έργων τέχνης Σ, ο οποίος δεν γνώριζε ούτε μπορούσε να γνωρίζει τι είχε συμβεί. Έχουν οι Α και Ε κάποια δικαιώματα και, αν ναι, έναντι τίνος; (4 μονάδες)